မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနတ်

တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်၏ မြန်မာနိုင်ငံခရီးစဉ်အတွင်း ပြည်တွင်းစစ် ပဋိပက္ခသေနတ်သံများ ငြိမ်သက်သွားသည်။ နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုယ်တိုင် ပဋိပက္ခဒေသများအနီး ရောက်ရှိခဲ့ဖူးသော်လည်း ထိုခရီးစဉ်များအတွင်း ယင်းသို့တိုက်ခိုက်မှုများ ခေတ္တရပ်နားသွားခြင်းမျိုး မကြုံခဲ့ရဖူးပါ။

ကျော်လင်းထွန်း ရေးသားသည်။

သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်မလာရောက်မီ သီတင်းပတ်အတန်ကြာက ပြည်တွင်းမီဒီယာများသည် တရုတ်နှင့် မြန်မာကြား ဆက်ဆံရေးကို အထူးအာရုံစိုက် လေ့လာနေခဲ့ကြသည်။ အထူးသဖြင့် ရှီမလာရောက်မီက မြန်မာကာတွန်းဆရာများ ရေးဆွဲသည့်ကာတွန်းနှစ်ခုကို ကျွန်တော်နှစ်သက်သည်။

ကာတွန်းတစ်ခုတွင် အနီရောင်ဝတ်ထားသော တရုတ်အမျိုးသားလူဝကြီးတစ်ဦးက ကြမ်းပြင်ပေါ်ထိုင်နေသည့် အမျိုးသားသုံးဦးကို စကားပြောနေပုံဖြစ်သည်။ သူက “ဝတို့လာတုန်း ဆူဆူညံညံ ဘာသံမှမကြားချင်ဘူး” ဟူ၍ ပြောသည်။ ၎င်း၏ရှေ့တွင်မူ ယူနီဖောင်းများဝတ်ထားပြီး ရိုင်ဖယ်သေနတ်များကို ဘေးသို့ချထားသည့် အမျိုးသားသုံးဦးက “ဝုတ်” ဟု နာခံပြောကြားနေပုံဖြစ်သည်။

နောက်ကာတွန်းတစ်ခုမှာ အပေါ်အောက် နှစ်ကွက်ကာတွန်းဖြစ်သည်။ အပေါ်ကွက်တွင် ကြွက်များ ပတ်ချာလည်ပြေးနေပြီး တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင် ရန်စောင်နေသည်။ အောက်ကွက်တွင်မူ တရုတ်အလံသဖွယ်ဝတ်စုံဖြင့် ကြောင်နီကြီးက မျက်နှာထားတင်းတင်းထားလျက် ကြွက်များသောင်းကျန်းနေသည့် ယင်းအခန်းထဲသို့ ဝင်လာချိန် ၎င်းကြွက်အားလုံး တစ်ကောင့်ပခုံး တစ်ကောင်ဖက်၍ အပြုံးမပျက်နေဟန် ရုတ်ခြည်းပြောင်းလဲသွားပုံကို ပြထားသည်။

ယင်းကာတွန်းများသည် တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ မကြာသေးခင်က ထိတွေ့ပစ်ခတ်မှုများမရှိဘဲ ငြိမ်သက်နေခဲ့ခြင်းအပေါ် ထေ့လှောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ရှီမလာရောက်မီရက်များနှင့် ခရီးစဉ်ကာလအတွင်း သေနတ်သံများမှာ အမှန်တကယ်ပင် ငြိမ်သက်နေခဲ့ပါသည်။

ယင်းကာတွန်းများထုတ်ဝေပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာ ဇန်နဝါရီလ ၁၈ ရက်တွင်မူ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၁၄ ခု စီစဉ်သော ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြပွဲတစ်ခုသို့ ကျွန်တော်တက်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့က တရုတ်ကျောထောက်နောက်ခံ မြစ်ဆုံဆည်စီမံကိန်းကို ဖျက်သိမ်းပေးရေးနှင့် ပေကျင်းက လုပ်ဆောင်ရန်ကြိုးပမ်းနေသည့် အခြားဧရာမစီမံကိန်းကြီးများသည်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ဆိုးကျိုးမသက်ရေးစေရေးတို့အတွက် တောင်းဆိုဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် တရုတ်သို့လူကုန်ကူးခြင်းနှင့် တရုတ်ကုမ္ပဏီများ၏ တရားမဝင်သစ်ခုတ်ခြင်း၊ သတ္တုကျောက်များ တရားမဝင်တူးဖော်ခြင်းတို့အတွက် စိုးရိမ်ကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ဆန္ဒထုတ်ဖော်သည်။

ရန်ကုန်မြို့လယ်မှ ဒဂုံမြို့နယ်ရှိ တရုတ်သံရုံးသို့ လမ်းလျှောက်ကန့်ကွက်ဆန္ဒပွဲကို အာဏာပိုင်များက ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ စီစဉ်သူများက သမ္မတရှီထံသို့ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ သွားရောက်ပေးအပ်လိုခြင်းဖြစ်သည်။ သံရုံးသို့ ကားဖြင့် ကိုယ်တိုင်သွားရောက်နိုင်မည်လားဟူသည့် မေတ္တာရပ်ခံချက်မှာ ပယ်ချခံခဲ့ရသည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းစာကို တဆင့်လက်ခံလျက် သံရုံးမှတဆင့် သမ္မတရှီလက်ဝယ်အရောက် ပို့ဆောင်ပေးမည်ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့က ကတိပြုကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

တရုတ်နှင့်အရေးပါသည့်ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်မည်စိုး၍ တရုတ်ခေါင်းဆောင်၏ခရီးစဉ်အတွင်း အနှောင့်အယှက်များမရှိစေရေး အစိုးရ၏ ကြိုတင်အစီအမံများ အထူးတလည်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပုံကို ထိုအဖြစ်အပျက်က လှစ်ဟပြနေသည်။ သို့သော်လည်း ယင်းမှာဆီလျော်မှုမရှိသည့် လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုလို့သာ ကျွန်တော်ထင်ပါသည်။

၂၀၁၆ သြဂုတ်လက အဓိကအားဖြင့် ရန်ကုန်အခြေစိုက် အလားတူအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက ရှီထံသို့ အိတ်ဖွင့်ပေးစာတစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ စာထဲတွင် လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကစာထဲကနည်းတူ တောင်းဆိုမှုမျိုး ရေးသားထားပြီး မြစ်ဆုံဆည်စီမံကိန်းဖျက်သိမ်းရန်နှင့် ပေကျင်းကျောထောက်နောက်ခံ တခြားစီမံကိန်းများ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရေး တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဒီစာနဲ့အတူ ကျွန်တော်တို့ ထပ်ပြောချင်တာက လူမှုရေးနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ရေးတို့ပါဝင်တဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုကို တရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နှံသူတွေကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ လေးစားမှုရှိအောင် တရုတ်အစိုးရက သေချာအောင်လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ပါ ဟုလွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်ကစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ပေကျင်း၏ ခါးပတ်ရပ်ဝန်းနှင့် လမ်းအစီအစဉ် (BRI) အောက်ရှိ စီမံကိန်းများကို အဆိုပါ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများက ကြိုဆိုသော်လည်း မြစ်ဆုံစီမံကိန်းကိုမူ ပြည်သူများက လက်မခံနိုင်ကြောင်း စာတွင်ဖော်ပြထားသည်။

ထို့အပြင် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် တရုတ်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်းလည်း စာတွင်ဖော်ပြထားသည်။ ဒါပေမဲ့လည်း တစ်ဖက်မှာ တပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်တွေဟာ တရုတ်လုပ်လက်နက်တွေ၊ သံချပ်ကာယာဉ်တွေနဲ့ တိုက်ခိုက်နေကြပါတယ်။ ဒါက တစ်ခုခုတော့မှားနေပြီလို့ ကျွန်တော်တို့ထင်တယ်လို့လည်း ဖော်ပြထားသည်။

ရှီ၏ခရီးစဉ် ချောချောမောမောဖြစ်ခဲ့သည်။ ယင်းခရီးစဉ်က ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ၏ ကံကြမ္မာမှာ တရုတ်နှင့် ဆက်ဆံရေးက အရေးပါသည်ဟု ယူဆစရာဖြစ်ခဲ့သည်။

တရုတ်သည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များကို လက်နက်များရောင်းချမည်မဟုတ်ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် ရှီကပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများပုံစံဖြင့် တရုတ်၏ကူညီမှုကိုလည်း ရှီကဆွေးနွေးခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း တရုတ်က မြန်မာအပေါ် အခွင့်ကောင်းယူနေသည်မှာလည်း သိသာထင်ရှားပါသည်။ ယင်းအတွက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာ သာဓကတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆန်နှင့် ကျွဲနွားများတင်သွင်းမှုကို ပေကျင်းက တရားဝင်တားမြစ်ထားမှုကြောင့် တရုတ်ကုန်သည်များက ရောင်းဝယ်မှုတွင် ပိုမိုအခွင့်သာနေသည်။ ထို့ကြောင့် ဆက်ဆံမှုနယ်ပယ်တိုင်းတွင် တရုတ်ဘက်မှ စိတ်ကောင်းစေတနာကောင်းကို မျှော်လင့်ရန် မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် ခက်ခဲလှပါသည်။

ရှီ၏ခရီးစဉ်အတွင်း လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ခုတွင် ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က ပြည်တွင်းပဋိပက္ခ တိုက်ခိုက်မှုများ ခေတ္တရပ်သွားခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဟာသတစ်ခုပြောသည်။ မစ္စတာရှီရေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကြာကြာနေပေးစမ်းပါ။ ဒါမှ ငြိမ်းချမ်းရေးအရသာကို ကျွန်တော်တို့ဆက်ပြီးခံစားနိုင်မှာဟု သူကပြောသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရှင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အဆိုပါတရုတ်နယ်စပ်ဒေသများသို့ သွားရောက်ခဲ့စဉ်တုန်းကပင် တိုက်ခိုက်မှုများက မရပ်တန့်ခဲ့ပါ။ ဒါ့ကြောင့် ရှီကို ‘မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနတ်’ ဟုခေါ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်မိပါတော့သည်။

အောင်ကျော်ဦး ဘာသာပြန်သည်။

ဤဆောင်းပါးသည် ဇန်နဝါရီလ ၂၃ ရက်ထုတ် Frontier Myanmar မဂ္ဂဇင်း၌ ဖော်ပြပါရှိပါသည်။