စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကျဆင်းနေပြီး ကုန်သေတ္တာယာဉ်များသည် စက်ရုံများ၊ ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုများအတွက် ကူပံ့ပေးလျက်ရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့၌ ထုတ်ပြန်ထားသော ညမထွက်ရအမိန့်များကို လိုက်နာကြရသဖြင့် နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေရသည်။
အိမ့်သက်ဆု ရေးသားသည်။
ကိုဗစ် – ၁၉ ပျံ့နှံ့မှုကို တားဆီးရန် ချမှတ်ထားသော သွားလာမှုကန့်သတ်မိန့်များသည် လူအများကို အိမ်မှာသာနေကြရန် နှိုးဆော်ထားသည်။
အလုပ်များကို တတ်နိုင်သလောက် အိမ်ကလုပ်ကြရန် ညွှန်ကြားထားပြီး စက်ရုံအလုပ်ရုံများကို အစိုးရက စစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်ပြီးမည့် ဧပြီလကုန်အထိ ပိတ်ထားကြရန်ဖြစ်သည်။
စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအချို့သည်လည်း ရေရှည်သော်လည်းကောင်း၊ ကိုဗစ် – ၁၉ ကာကွယ်ရေးစည်းကမ်းချက်များ ဖယ်ရှားသည်အထိလည်းကောင်း ပိတ်ထားကြသည်။
ကိုဗစ် – ၁၉ ကြောင့် စီးပွားရေးရပ်တန့်ခြင်းများ ဖြစ်နေသော်လည်း ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများကတော့ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေရသည်။
ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွား၍ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လိုအပ်ချက်များလျော့နည်းလာသော်လည်း ပို့ကုန်များ ဆိပ်ကမ်းပို့ရန်နှင့် စက်ရုံများနှင့် နိုင်ငံအနှံ့ရှိ ကုန်လှောင်ရုံများ၊ ဆိုင်များသို့ ကုန်ပစ္စည်းများပြန်လည်ဖြည့်တင်းခြင်း၊ ဈေးကွက်များတွင် ကုန်ပစ္စည်းသစ်များဖြည့်သွင်းရန် လိုအပ်နေခြင်းစသည်တို့ကြောင့် သွင်းကုန်များဖြန့်ဖြူးနိုင်ရန် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးကဖြင့် လုပ်ဆောင်ပေးနေရသည်။
ဦးကျော်ဇေယျကဲ့သို့ ကုန်သေတ္တာယာဉ်မောင်းများအတွက် ရောဂါကာကွယ်ရေး စည်းကမ်းချက်များလိုက်နာရန်နှင့် ယာဉ်မောင်းများဘေးကင်းရန် အခြားအစီအမံများ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြင့် အပြောင်းအလဲ အနည်းငယ်ရှိသည်မှအပ လုပ်ငန်းခွင်တွင် ဆက်လက်လုပ်ကိုင်နေရသည်။
“နေ့စဉ် ကျွန်တော် ပုံမှန်ခရီးစဉ်လေး သွားနေရသေးတယ်” ဟု ရန်ကုန် ဗိုလ်တထောင်ဆိပ်ကမ်းအနီး ကမ်းနားလမ်းပေါ်ရှိ သူ့ကုန်ကားထဲ၌ ညအိပ်ရပ်နားမည့် ကုန်သေတ္တာယာဉ်မောင်းသူက ဧပြီ ၂၄ ည ၇နာရီခန့်တွင် Frontier ကိုပြောသည်။
ဦးကျော်ဇေယျက ယင်းနေ့အစောပိုင်းတွင် အမိုးသွပ်များနှင့် ရေခဲသေတ္တာများကို ဗိုလ်တထောင်ဆိပ်ကမ်းမှ ရန်ကုန်အရှေ့မြောက်ပိုင်း ဒဂုံအရှေ့မြို့နယ်ရှိ စက်မှုဇုန်သို့ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။
“ရန်ကုန်မှာ ညမထွက်ရအမိန့်ကြောင့် နေ့ဘက်တွေမှာသာ အလုပ်လုပ်လို့ရပါတယ်။ ကျန်းမာရေး ကြိုတင်ကာကွယ်မှုတွေကိုလည်း စက်ရုံတွေမှာ စလုပ်နေပါပြီ။ ကျွန်တော် ကုန်ပို့တဲ့အခါ နှာခေါင်းစည်း မဖြစ်မနေတပ်ရတာပဲ ထူးခြားပါတယ်” ဟု ဦးကျော်ဇေယျကဆိုသည်။
အလုပ်လုပ်ရင်း ကိုဗစ် – ၁၉ ကူးစက်ခံရမည်ကိုတော့ မစိုးရိမ်မိကြောင်း၊ “ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရလျှင် အလုပ်ရှိနေသေးတာပဲ ဝမ်းသာရကြောင်း” သူကပြောသည်။
“ကျွန်တော်ကတော့ ဆိပ်ကမ်းနဲ့ စက်ရုံစည်းကမ်းချက်တွေ ကျန်းမာရေး ကြိုတင်ကာကွယ်မှုတွေအားလုံး လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါတယ်” ဟုဆိုသည်။
truck_1.jpg

title=
ရပ်နားထားသော ကုန်သေတ္တာယာဉ်များ
သို့သော် အခြားယာဉ်မောင်းအများစုနှင့် ကုန်ကားပိုင်ရှင်တို့သည် ကိုဗစ် – ၁၉ ကာလတွင်း စီးပွားရေးများ ရပ်ဆိုင်းနေမှုကြောင့် အလုပ်နည်းပါးမှုနှင့် ကြုံတွေ့နေကြရသည်။
ကန်ဒေါ်လာ ၅ ဘီလီယံရှိသော နိုင်ငံ၏အထည်ချုပ်စက်ရုံလုပ်ငန်းများသည် ဆိပ်ကမ်းနှင့် စက်ရုံကြား ကုန်ကြမ်းများသယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ အကျိုးအမြတ်များသော ဥရောပဈေးကွက်သို့ ကုန်ချောများ တင်ပို့ခြင်းဖြင့် လွန်ခဲ့သောနှစ်များက ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားနေသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်ခဲ့သည်။
သို့သော် အထည်အမှာစာများ ဖျက်သိမ်းခဲ့သောကြောင့် စက်ရုံအချို့ ပိတ်ပစ်ခဲ့ပြီး ကုန်စည်ပို့ဆောင်ပေးရမှုလည်း လျော့နည်းလာခဲ့သည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သေတ္တာတင် မော်တော်ယာဉ်များအသင်း Myanmar Container Trucks Association လက်အောက်ရှိ ကုန်တင်ယာဉ် ၂,၅၀၀ ၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ပြေးဆွဲလျက်ရှိကြောင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးစိုးနိုင်ကပြောသည်။
အဖွဲ့ဝင်အများစုသည် ကုန်တင်ယာဉ် ၅ စီး ၆ စီးနှင့် လုပ်ဆောင်နေကြသော အသေးစား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖြစ်ကြသည်။
“သင်္ဘောတွေ ဆိပ်ကမ်းကပ်ပြီး ကုန်စည်တွေချ၊ ပြီး ပို့ကုန်တွေပြန်တင်လုပ်နေကြတုန်းပဲ။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ချတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းအများစုက ဆိပ်ကမ်းမှာ စုပုံနေတုန်းရှိသေးတယ်။ ဒီလိုဖြစ်ရတာ စက်ရုံတွေကပိတ်ထားပြီး စက်ရုံနဲ့ ကုန်လှောင်ရုံတွေမှာ ကုန်ပစ္စည်းသယ်ပို့တာတွေ လက်ခံလုပ်ကိုင်မယ့် အလုပ်သမား လုံလုံလောက်လောက် မရှိကြသေးတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ဦးစိုးနိုင်ကပြောသည်။
အသင်းမှ လူများလူချင်းခပ်ခွာခွာနေထိုင်ဖို့ social distancing နှင့် နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ရန် အရေးကြီးပုံတို့ကို လက်ရှိပြေးဆွဲနေသော ကုန်သေတ္တာယာဉ်မောင်းများအား ပညာပေးညွှန်ကြားထားကြောင်း ဦးစိုးနိုင်ကပြောသည်။
“အလုပ်တွေ ဆက်လည်ပတ်ဖို့ လိုအပ်တာမို့ ရောဂါအကြောင်း လူအများသိရှိနားလည်မှု တိုးလာအောင် ဆောင်ရွက်ဖို့၊ ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ ပညာပေးတာ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်” ဟု သူကပြောသည်။
အခြားတဖက်တွင် တင်ပို့ကုန်များ၌လည်း ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ရှိနေသည်။ မတ်နှင့်ဇူလိုင်လကြားတွင် နနွင်းတင်ပို့သူ ကုန်သည် ဦးအီဗရာဟင်သည် ကန့်သတ်မိန့်ချထားသော စင်ကာပူနှင့် အခြားနိုင်ငံများသို့ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရန် စီစဉ်ထားသည်တို့ကလည်း ကြန့်ကြာနေရကြောင်း ပြောသည်။
အစိုးရရုံးများပိတ်ထားသော ၁၀ ရက်တာ သင်္ကြန်ကာလ ရုံးပိတ်ရက်များကြောင့်လည်း ပို့ကုန်ဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းထုတ်ပေးမှုတို့တွင် ကြန့်ကြာမှုများ ဖြစ်ပေါ်ရကြောင်း သူကပြောသည်။
“ရုံးစာရွက်စာတမ်းတွေကလည်း ပြဿနာတစ်ခုပဲ၊ ဒါပေမဲ့ ပို့ဆောင်ရေးဘက်မှာတော့ အဆင်ပြေနေပါတယ်”
လုပ်ငန်းများကုန်ကျစရိတ် သက်သာစေရေးနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလည်ပတ်မှု ထိန်းသိမ်းရန် ကူညီပေးနိုင်ရေးတို့အတွက် မြန်မာ့ဆိပ်ကမ်းအာဏာပိုင်သည် ဧပြီ ၆ ရက်တွင် သတ်မှတ်ထားသောအချိန်တွင်း သင်္ဘောများ ကုန်တင်ကုန်ချမလုပ်နိုင်ခဲ့လျှင် စည်းကြပ်မည့်နှောင့်နှေးကြေးနှင့် သိုလှောင်ကြေးတို့ကို လျှော့ချပေးခဲ့သည်။
ကုန်လှောင်ရုံ ၁၁ ခုနှင့် ကုန်သေတ္တာယာဉ် ၂၉ စီးနှင့် လုပ်ကိုင်နေသော Nordic Group မှ စီအီးအိုဖြစ်သူ မစ္စတာ သော်စတိန်း စဗင်ဆင် Mr. Thorstein Svendsen က ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုမ္ပဏီများသည် ယင်းတို့၏ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းနှင့် စနစ်များတိုးတက်စေရန်နှင့် စီးပွားရေး အခွင့်အလမ်းသစ်များ ရရှိစေရန် ယခုလိုအလုပ်ပါးချိန်ကို အသုံးချသင့်ကြောင်းဆိုသည်။
“ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းတွေအနေနဲ့ လက်ရှိအချိန်မှာ လုပ်ငန်းပြန်လည်သုံးသပ်နိုင်ပြီး အပြောင်းအလဲကို အခွင့်အလမ်းအနေနဲ့ အသုံးချနိုင်ပါတယ်” ဟု သူကဆိုသည်။
“အကြီးဆုံးပြဿနာတွေထဲက တစ်ခုကတော့ လမ်းပေါ်မပြေးဆွဲသင့်တော့တဲ့ ကုန်တင်ယာဉ်တွေ များလာနေတာပဲ။ ယာဉ်တွေကို အဆင့်မြှင့်တင်နိုင်မယ်၊ သတ်မှတ်စံနှုန်းနဲ့အညီ လုပ်ဆောင်နိုင်ကြမယ်လို့ မျှော်လင့်မိတာပါပဲ။ ယာဉ်ဟောင်းတစ်စီးထက် ယာဉ်အသစ်က ဝင်ငွေပိုမိုရှာနိုင်ပြီး ပိုပြီးဘေးကင်းတယ်လေ” ဟု သူကပြောသည်။
Nordic သည် မကြာသေးမီကပင် တကယ့်ကို လုပ်ငန်းများတိုးတက်လာပြီး ဝန်ထမ်း ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တိုးခန့်လာနိုင်ကြောင်း သူကဆိုသည်။
ယင်းမှာ မြဝတီနယ်စပ်မှတဆင့် မြန်မာနှင့်ထိုင်းနိုင်ငံကြား ကုန်တင်ယာဉ်များ ကူးသန်းပြေးဆွဲနေရပြီး ၎င်းတို့၏လုပ်ငန်းများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တိုးတက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ မြဝတီနယ်စပ်သည် ကိုဗစ် – ၁၉ ကာလတွင် ကုန်စည်များသယ်ယူပို့ဆောင်နိုင်ရန် ဖွင့်ပေးထားပြီး အခြားနယ်စပ်ဂိတ်များ ယာယီပိတ်ထားသည့်အတွက် ဖြတ်သန်းမှုများ များလာခြင်းဖြစ်သည်။
Nordic သည် လက်ကားဖြန့်ဝေရေး၊ ထုတ်ပိုးရေး၊ ယာယီကုန်သိုလှောင်ရေးတို့ အပါအဝင် စားသောက်ကုန်ကဏ္ဍ၌ အခွင့်အလမ်းသစ်များ ရှာဖွေလုပ်ဆောင်နေသည်။ ပြည်တွင်းဈေးကွက်နှင့် ပိုမိုထိတွေ့နိုင်စေရန် ဒေသတွင်းတွင် အဓိက ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းအဖြစ် ရပ်တည်လာနိုင်ဖွယ်ရှိလာသည်။
“လက်ရှိလုပ်ကိုင်နေတဲ့ စားသောက်ကုန်ဖြန့်ဖြူးရေးလို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကတော့ ကောင်းကောင်းလည်ပတ်နေပါတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းတွေက ခုချိန်မှာ ရေရှည်ရပ်တည်နေနိုင်မယ့်ပုံ တွေ့ရပါတယ်” ဟု မစ္စတာစဗင်ဆင်ကဆိုသည်။
truck_2.jpg

title=
နေ့ဘက်တွင် လုပ်ကိုင်နေရခြင်း
ကိုဗစ် – ၁၉ ကြောင့် ကုန်တင်ယာဉ်ပြေးဆွဲခြင်းများတွင် အကြီးဆုံးအပြောင်းအလဲမှာ အလုပ်ချိန်ဖြစ်သည်။
ယခင်က ရန်ကုန်တွင် ကုန်သေတ္တာယာဉ်များကို ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုသက်သာစေရန် ည ၈ နာရီမှ မနက် ၆ နာရီအတွင်းသာ လမ်းသုံးခွင့်ပြုထားခဲ့သည်။ သို့သော် ဧပြီ ၁၈ ရက်က ထုတ်ပြန်သော တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရ၏ ည ၁၀ နာရီမှ မနက် ၄ နာရီအထိ ညမထွက်ရအမိန့်အရ ကုန်တင်ယာဉ်များသည် မူလအချိန်၏ ပြောင်းပြန် မနက် ၇ နာရီမှ ည ၈ နာရီအတွင်း ပြောင်းလဲပြေးဆွဲနေရသည်။ ယင်းသည် ယခုကာလ လမ်းပေါ်တွင် ကားအရေအတွက် နည်းနေသေးသဖြင့် ယာဉ်ကြောကြပ်မည့်အရေး စိုးရိမ်ရန်မလိုသေးပေ။
သို့သော် နိုင်ငံတွင်းအခြားနေရာများတွင်လည်း ယင်းကဲ့သို့ ညမထွက်ရအမိန့်များ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ဖြစ်ပွားနေချိန်အတွင်း ခရီးဝေးသယ်ယူပို့ဆောင်မှုများကို ပိုမိုခက်ခဲလာစေပြီး အချိန်ကုန်ကာ ကုန်ကျစရိတ်များစေသည်။
Nordic Group မှ စဗင်ဆင်က တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး မြိတ်မြို့ရှိ တောင်ဘက်ဆိပ်ကမ်းမှ ခရီးတစ်ကြောင်းသည် ယခင်က နာရီ ၂၀ သာကြာပြီး ယခု ညမထွက်ရအမိန့်များနှင့်အဆင်ပြေစေရန် ၄၈ နာရီ အချိန်ယူရသည်ဟု ဆိုသည်။
ညမထွက်ရအမိန့်များသည် ယာဉ်မောင်းများအတွက် နယ်ခရီးဝေးများကို ပိုမိုနည်းပါးသွားစေသည်။ ယခင်က မန္တလေးနှင့် မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်သို့ တစ်လလျှင် တစ်ကြိမ် နှစ်ကြိမ် သွားနေကျဖြစ်သော်လည်း အစိုးရက ကိုဗစ် – ၁၉ ကာကွယ်တိုက်ဖျက်ရေး စတင်ခဲ့သော မတ်လကတည်းက ခရီးဝေးများ မရှိတော့ကြောင်း ယာဉ်မောင်း ဦးကျော်ဇေယျကပြောသည်။
“နိုင်ငံအနှံ့ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ပေးနေတဲ့ ကုန်ကားတွေက ကာဖျူးချိန် ညဘက်ရပ်ထားကြရလို့ ကြန့်ကြာမှုတွေ ဖြစ်လာရပါတယ်” ဟုသူကဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သေတ္တာတင် မော်တော်ယာဉ်များအသင်းမှ ဦးစိုးနိုင်ကလည်း ညမထွက်ရအမိန့်ကြောင့် ကုန်စည်ဖြန့်ဖြူးမှုများတွင် ဆိုက်ရောက်ချိန်ကြန့်ကြာရမှုများရှိနေကြောင်း၊ သို့သော် လုံးဝခရီးမသွားလာရခြင်းနှင့် စာလျှင်တော့ ပိုကောင်းပါကြောင်း ပြောဆိုသည်။
ခရီးဝေးသွားသော ကုန်တင်ယာဉ်များသည် ကာဖျူး (ညမထွက်ရ) ကို မည်သည့်အတွက်ကြောင့် လိုက်နာရန် လိုအပ်သည်ကို နားမလည်နိုင်ဖြစ်ရကြောင်း မစ္စတာစဗင်ဆင်ကဆိုသည်။
“တခြားအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေမှာ ခုလိုမျိုးမဟုတ်ပါဘူး”
“ကုန်တင်ယာဉ်မောင်းနဲ့ သူ့အကူ မြန်မာပြည်အရပ်ရပ်ကို စားသောက်ကုန်နဲ့ တခြားကုန်ပစ္စည်းတွေ သယ်ဆောင်ပြီး ညအချိန် တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် မောင်းနှင်သွားနေတာ ဘာအန္တရာယ်မှ မဖြစ်စေပါဘူး။ ဒီတားမြစ်မိန့်ကို တတ်နိုင်သမျှမြန်မြန် ရပ်သိမ်းပေးဖို့ တောင်းဆိုနေကြတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
“အခုဖြစ်နေတာကတော့ ယာဉ်မောင်းတွေ ညဘက်ဆိုမမောင်းရဘူး။ ဒီတော့ ကုန်ကားတွေရပ်တဲ့နေရာမှာ ဝိုင်းဖွဲ့စုဝေးနေကြတယ်။ ကိုဗစ် – ၁၉ ပျံ့နှံ့မှာကို တားဆီးချင်တယ်ဆို ဒီလိုမဖြစ်သင့်ဘူးလေ”
အမိန့်ကိုလိုက်နာဆောင်ရွက်ရာတွင်လည်း အခက်အခဲများရှိကြောင်း၊ အချို့ကုမ္ပဏီများက ကာဖျူးကိုမလိုက်နာဘဲ ပုံမှန်အတိုင်း ပြေးဆွဲရန်ကြိုးစားကြကြောင်း သူကပြောသည်။
“တချို့ကုမ္ပဏီတွေက ကာဖျူးကို မလိုက်နာဘဲ တစ်နေရာကတစ်နေရာ အချိန်မီရောက်ဖို့နဲ့ စရိတ်သက်သာဖို့ မောင်းနေကြတယ်” ဟု မစ္စတာစဗင်ဆင်ကဆိုသည်။
“ဒီလိုအခြေအနေတွေကြောင့် စည်းကမ်းလိုက်နာတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေအဖို့ အပြိုင်အဆိုင်များလာပြီး အလုပ်ရရှိဖို့အတွက်တောင် အခက်တွေ့နေရပါတယ်” ဟုသူကပြောသည်။
ဘားအံ၊ မော်လမြိုင်၊ မြဝတီမြို့များသို့ ဆယ်ဘီးကားများဖြင့် ဆန်နှင့် အော်ဂဲနစ်မြေသြဇာများ ပို့ဆောင်ပေးနေသော ဦးမောင်မောင်လွင်(၅၅ နှစ်)ကလည်း ရန်ကုန်ပြင်ပ နေရာအချို့မှ တာဝန်ခံများက ညဘက်တွင် ကုန်ကားများကို ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်ရန် ခွင့်ပြုကြကြောင်း ပြောသည်။
“အချိန်ကိုက်ဖြစ်ဖို့ကအဓိကပဲ။ တခါတလေ ရန်ကုန်ကနေ စောစောမထွက်နိုင်တော့ ပဲခူးမှာ တစ်ညအိပ်လိုက်ရရော။ ဒါပေမဲ့ ည ၁၀ နာရီမထိုးခင်သာ မွန်ပြည်နယ်ထဲရောက်သွားရင် များသောအားဖြင့်တော့ ကုန်တင်ယာဉ်တွေကို နားလည်မှုနဲ့ သွားခွင့်ပေးပါတယ်” ဟု သူကပြောသည်။
သောမတ်စ်ကင်း(န်) ပါဝင်ရေးသားသည်။
ဖြိုးဝင်းကိုကို ဘာသာပြန်သည်။