ရဲစွမ်းသတ္တိ ထိပ်ဆုံးထိတိုင်

ကျောက်တောင်တက်ခြင်းကို ဝါသနာပါသူများ တိုးပွားလျက်ရှိရာ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ အားပြည့်အင်ပြည့်သုံးကာ ဆောင်ရွက်ရသော ၎င်းတို့အတွက် မန္တလေးနှင့် ဖားအံအနီးရှိ ကျောက်နံရံများသည် အကြိုက်တွေ့စရာ နေရာများပင် ဖြစ်တော့သည်။

စာသားနှင့်ဓာတ်ပုံ – ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး

ကျောက်တောင်တက်ဖို့ ရာသီဥတုအနေအထား အကောင်းဆုံးရရှိနိုင်ရန် လူစုံတက်စုံပါသည့် ကျွန်မတို့အဖွဲ့သည် မနက်စောစောကပင် ပျော်ပျော်ပါးပါး ခရီးစခဲ့ကြသည်။ ကျွန်မတို့ဦးတည်ရာအရပ်မှာ မန္တလေးမြို့မှနေ၍ စိမ်းလန်းသောလယ်ကွင်းများ၊ ဂေါက်ကွင်းများနှင့် ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်ရှိ ရေတံခွန်တောင်ခြေမှ ကျေးရွာကလေးများကို ဖြတ်သန်းလျက် ကားဖြင့်မိနစ် ၃၀ ကြာ မောင်းသွားရသည့် နေရာဖြစ်သည်။

ရေတံခွန်တောင်သည် ခန့်ထည်လှသော ထုံးကျောက်တောင်တန်းတစ်ခုတွင်ရှိပြီး မတ်စောက်၍ ချိုင့်ဝှမ်းထူပြောသော လမ်းအတိုင်း သွားလာရသည်။ ကျွန်မတို့သည် ကားရပ်ထားခဲ့ပြီး တောင်နံရံကြီးရှိရာ လမ်းလျှောက်သွားကြသည်။ တောင်တက်ရလွယ်ကူစေရန် ကျောက်တောင်နံရံမျက်နှာပြင်တွင် ၂၀၁၁ ခုနှစ်က ဘိုးနပ်ချိတ်ကွင်းများ တွဲချိတ်ပေးထားခဲ့သည့် အမေရိကန်နိုင်ငံသား စတီဗင်ဒေးဗစ်ကို အစွဲပြု၍ တောင်၏အမည်ကို မှည့်ခေါ်ထားသည်။

ရေတံခွန်တောင်သည် နှမ်းဖတ်ကျောက်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းဖြစ်တည်ထားသည့်အတွက် တောင်တက်ရာတွင် အတော်ပင် ကောင်းမွန်လှသည်။ ယင်းသည် ရှမ်းပြည်နယ်မှ ပုသိမ်ကြီးဒေသဘက်သို့ သွယ်တန်းလာသော သာခိုတောင်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

“မန္တလေးမြို့နဲ့ ဧရာဝတီမြစ်ကို အကုန်လုံး မြင်နေရတယ်။ အရမ်းကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ မြင်ကွင်းပါပဲ။ ကျွန်တော်က အပြင်ထွက်ပြီး ကျောက်တောင်တက်ရတာကို သဘောကျတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စိန်ခေါ်မှုရှိပြီး လူသစ်တွေနဲ့ ခရီးသွားရတာ အရမ်းပျော်ဖို့ကောင်းလို့ပါ” ဟု ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှစ၍ ကျောက်တောင်တက်ခဲ့သူ ကိုညီညီအောင်က ဆိုသည်။

typeof=

ကျောက်တောင်တက်ရန်မှာ ရဲစွမ်းသတ္တိရှိဖို့လိုအပ်ပြီး အချိန်ယူ အင်အားသုံး အာရုံစူးစိုက်ကာ ဉာဏ်ထုတ်လုပ်ကိုင်ရသည့် အားကစားမျိုးဖြစ်သည်။ သင်သည်သာ သင့်ပြိုင်ဖက်ဖြစ်သည်။ အတိအကျဆိုပါက သင်၏ အတွင်းစိတ် အဇ္ဈတ္တသာလျှင် သင့်ပြိုင်ဖက် ဖြစ်ပေသည်။

လမ်းမကြီးဘေးရှိ စတိဗ်စ်ဝေါ Steve’s Wall ဟုခေါ်သောကျောက်တောင်ကို ကျွန်မတို့ တက်ခဲ့ကြသည်။ တောင်တက်သမား လေးဦးက ကျောက်နံရံကို တရွေ့ရွေ့တက်ကြပြီး Belayer ဟုခေါ်သော ထိန်းကြိုးကိုင်သူများက တောင်ခြေတွင် ရှိနေကြသည်။ ထိန်းကြိုးဖြင့်တောင်တက်ခြင်းဆိုသည်မှာ မတော်တဆ ခြေချော်ကျပါက တောင်တက်သမား ပြုတ်မကျစေရန် ကြိုးဖြင့်ထိန်းပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းမှာ အခြေခံကျသော တောင်တက်နည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

typeof=

ထိပ်ဖျားရောက်လုလု ဖြစ်နေသည့် မန္တလေးမှ ကိုရဲထွတ်က “ချမယ်ဟေ့” ဟု ရုတ်တရက် ထအော်လိုက်သည်။ ပဲ့ထွက်သွားသော ကျောက်တုံးတစ်တုံး ကျလာသဖြင့် တောင်နံရံနှင့်ဝေးရာသို့ ကျွန်မတို့ ခပ်သွက်သွက် ပြေးထွက်လိုက်ကြသည်။

“ပဲ့ထွက်နေတဲ့ ကျောက်ခဲတစ်ခဲ ကျွန်တော့်လက်နဲ့ ဆုပ်မိလိုက်ချိန်မှာ ကြိုးထိပ်ဖျားကို ကျွန်တော် ရောက်ခါနီးနေပြီ။ ကျွန်တော် လန့်သွားတာပဲ။ ကျွန်တော် ဒါကို အောက်ချကို ချမှရမယ်လို့ သိလိုက်တယ်” ဟု ကျောက်တောင်ခြေပြန်ရောက်ပြီးနောက် ကိုရဲထွတ်က ပြောသည်။

“ကျောက်နံရံ နေရာအတော်များများက တကယ့်အမာသားတွေပါ။ တခါတလေမှာ ပဲ့ထွက်နေတဲ့ ကျောက်သားတွေနဲ့ ကြုံရတတ်တယ်” ဟု သူက ထပ်လောင်းပြောကြားသည်။

typeof=

ကျောက်တောင်တက်သမားများနှင့် ထိန်းကြိုးကိုင်သူများသည် အဖွဲ့လိုက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပြီး ပြုတ်ကျမည့် အန္တရာယ်နည်းပါးစေရေးအတွက် တောင်တက်သမားတို့သုံးသော စကားအသုံးအနှုန်းများဖြင့် အချင်းချင်း ဆက်သွယ်ကြသည်။

“On belay” (ကြိုးထိန်းထားဦး) ဟု ရှေ့ကတက်နှင့်သော ကိုထက်ဝေယံက သူ၏ကြိုးထိန်းသမား ကိုသက်ဝေယံကို လှမ်းပြောသည်။ “Belay on” (ထိန်းထားပြီ) ဟု ကိုသက်ဝေယံက ပြန်အော်သည်။ ရှေ့မှတက်နေသူက “Climbing” (တက်ပြီ) ဟုအော်ပြီး ကျောက်သားနံရံကို ဆက်တက်သည်။ “အိုကေ ဆက်တက်” ဟု ကြိုးထိန်းသမားက ပြန်ပြောသည်။

တောင်တက်သမားက နားချင်သောအခါ “Take!” (ကြိုးတင်း) ဟုအော်သည်။ “အိုကေ” ဟု ကြိုးကိုတင်းတင်းဆွဲကာ ကြိုးထိန်းသမားက ပြန်ပြောသည်။ တောင်တက်သူသည် ထိပ်ဖျားသို့ ရောက်သောအခါ “Done! Lower me” (ရောက်ပြီဟေ့။ ငါ့ကိုပြန်ချပေးတော့) ဟု ကြိုးထိန်းသမားကို လှမ်းအော်ပြောပြီးနောက် ကျောက်တောင်ကိုကန်၍ ကျောက်တောင်ခြေဖြစ်သည့် လမ်းမပေါ်သို့ ပြန်ဆင်းချလာသည်။

တောင်တက်သမားသုံး စကားလုံးများဖြင့် အော်ဟစ်သံ၊ အားပေးသံများက တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်နေသော တောတောင်ဝန်းကျင်ကို ပဲ့တင်သံတို့ဖြင့် ဖုံးလွှမ်းသွားသည်။

ကျောက်တောင်တက်ခြင်းကို စိတ်မဝင်စားမီက ကိုဇော်ဇင်ခိုင်သည် ခြေလျင်တောင်တက်သမားဖြစ်သည်။                                       

“၂၀၀၄ ခုနှစ်ကစပြီး ကျွန်တော် ခြေလျင်တောင်တက်ခဲ့ပါတယ်။ တချို့ခြေလျင်ခရီးကြမ်းတွေမှာ ကျောက်သားမျက်နှာပြင်ရှိတဲ့ ရေခဲတောင်တွေ တက်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျောက်တောင်တွေ တက်တာကို လေ့လာဖို့လိုတယ်လို့ ကျွန်တော် သဘောပေါက်ခဲ့ပါတယ်” ဟု သူက ဆိုသည်။

၂၀၁၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလက တည်ထောင်ခဲ့သည့် Technical Climbing Club of Myanmar သို့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ကိုဇော်ဇင်ခိုင် ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အင်ဒိုးကျောက်တောင်တက်ခြင်း Indoor rock climbing ကို စတင်လေ့ကျင့်ခဲ့သည်။

“ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်း ကိုဝင်းကိုကိုရယ်၊ သူ့ဇနီးရယ်၊ ပြင်သစ်လူမျိုးသူငယ်ချင်း မာရီယိုရယ် ကျွန်တော့်ကို ကျောက်တောင်တက်နည်းတွေ သင်ပေးပါတယ်” ဟု သူကပြောသည်။ ပြီးတော့ ကျောက်တောင်တက်သည့် ဗီဒီယိုများကို ယူကျုမှာလည်း သူ ကြည့်ကြောင်း ပြောပြသည်။

“ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ၊ ဒါမှမဟုတ် တောင်တက်ကြတဲ့အခါ ကျောက်တောင်တွေမှာ အကြာကြီး နေနိုင်ဖို့အတွက် ခြေလှမ်းတဲ့နည်းတွေ၊ လှုပ်ရှားမှုတွေအကြောင်း အမြဲဆွေးနွေးပါတယ်။ ပိုမိုကျွမ်းကျင်လာဖို့အတွက် ဒါတွေအားလုံးက ကျွန်တော့်ကို အထောက်အကူပေးပါတယ်” ဟု ဆိုသည်။

typeof=

ကျောက်တောင်တက်ခြင်း၏ စိတ်လှုပ်ရှား ခံစားမှုကို စွဲလမ်းလာမိသည်။ “ကျောက်တောင်တက်တာက ကျွန်တော်တို့အတွက် အတော့်ကို အရေးပါပါတယ်” ဟု ကိုဇော်ဇင်ခိုင်က ဆိုသည်။

ကျောက်တောင်တက်ရာတွင် ဘက်ညီမှု၊ သည်းခံစိတ်ရှည်မှုနှင့် ပျော့ပြောင်းမှုတို့ရှိရန်လိုအပ်ပြီး အမှန်တကယ် ပြောရမည်ဆိုလျှင် ကျောက်တောင်တက်သမားကောင်းတို့သည် ကျောက်သားမျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် “ကခုန်နေသကဲ့သို့” ဖြစ်နေသည်။

TCCM အဖွဲ့ဝင် ကိုအောင်ခိုင်မြင့်နှင့် အခြားတောင်တက်သမား အများအပြားသည် ယူကျုဗီဒီယိုများကို ကြည့်မိကြပြီးနောက် ကျောက်တောင်တက်ခြင်းကို စတင်စိတ်ဝင်စားလာကြသည်။ ဒေးဗစ်နှင့် သြစတြေးလျလူမျိုး မစ္စတာ ဒင်းန်ကရီယာ တို့ကဲ့သို့သော အတွေ့အကြုံရင့် နိုင်ငံခြားသား တောင်တက်သမားများကလည်း သူတို့ကို အကူအညီပေးကြသည်။ တောင်တက်သမားများ ကျွမ်းကျင်မှု ထက်မြက်ပြည့်စုံလာစေရန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယင်းအားကစား အဆင့်အတန်း တိုးတက်လာစေရန် သူတို့က ကူညီကြသည်။

“ပထမတော့ indoor gym မှာ ကျွန်တော်စတက်ပါတယ်။ တောင်တက်ရာမှာသုံးတဲ့ ပစ္စည်းကိရိယာတွေအကြောင်းနဲ့ ခက်ခဲတဲ့လမ်းကြောင်းတွေ တက်တဲ့အခါ ဒီပစ္စည်းတွေ ဘယ်လိုသုံးရတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော် လေ့လာသင်ယူရပါတယ်။ အင်ဒိုးကွင်းမှာ တက်ရတာ ငြီးငွေ့ဖို့ကောင်းတယ်။ တကယ့်အပြင်မှာ ကျောက်တောင်တက်ရတာက စိတ်ဓာတ်တက်ကြွပြီး စိန်ခေါ်မှု ပိုများတယ်။ ဒါပေမဲ့ နှစ်ခုစလုံးကို ကြိုက်ပါတယ်” ဟု ကိုအောင်ခိုင်မြင့်က ဆိုသည်။

တောင်တက်သည့်အခါ လွယ်ကူစေရန် ကျောက်သားမျက်နှာပြင်နှင့်တွဲ၍အသုံးပြုသော ဘိုးနပ်များ၊ ချိတ်ကွင်းများ၊ ချိတ်ကြိုးများနှင့် ချိတ်ရှင်ဆက်ကွင်းများစသည့် တောင်တက်ကိရိယာများ၏ တန်ဖိုးမှာ အလွန်ပင်ဈေးကြီးလှသည်။ ယင်းတို့အထဲတွင် ဦးထုပ်များ၊ ဆိုင်းကြိုးများနှင့် တောင်တက်ဖိနပ်များ ပါဝင်သည်။ ရေတံခွန်တောင်ပေါ်ရှိ စတိဗ်ဝေါနံရံ Steve’s Wall အနီးရှိ ဖိုင်းယားဝေါ Fire Wall နံရံထိပ်နားတွင် ဘိုးနပ်ငုပ်များကို TCCM က တစ်လခွဲခန့် အချိန်ယူတပ်ဆင်ခဲ့ရသည်။

“တောင်တက်ကိရိယာပစ္စည်းနဲ့ ဘိုးနပ်တော်တော်များများကို နိုင်ငံခြားသားတွေက လှူဒါန်းထားတာပါ။ တခြားစိတ်ဝင်စားတဲ့လူတွေက လှူတာတွေလည်း ရှိပါတယ်” ဟု TCCM ၏ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ကိုအောင်ခိုင်မြင့်က ဆိုသည်။

typeof=

ကျောက်တောင်တက်သမားများ ကြိုက်နှစ်သက်သည့် နေရာများမှာ သွားလာရလွယ်ကူသော မန္တလေးနှင့်ဖားအံအနီးရှိ ဒေသများဖြစ်သည်။

“ကျောက်တောင်တက်ဖို့အတွက် အနီးအနားမှာရှိတဲ့ ကျောင်းတွေက ဘုန်းတော်ကြီးများရဲ့ခွင့်ပြုချက်ကို ယူရတာလောက်ပဲ ရှိပါတယ်။ တစ်လတစ်ကြိမ်လောက်တော့ ကျွန်တော်တို့ ကျောက်တောင်တက်ကြပါတယ်” ဟု ကိုညီညီအောင်က ဆိုသည်။

“(ဖားအံနဲ့ သထုံကြားလမ်းမပေါ်က မတ်စောက်တဲ့ ထုံးကျောက်တောင်ကမ်းပါးယံခြေရင်းမှာရှိတဲ့ ဘုရားကျောင်းကြီးရဲ့ နောက်ဘက်က) ဘုရင့်ညီဂူလို ကျောက်တောင်တက်ဖို့ တခြားနေရာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့နေရာတွေက သွားဖို့ခက်တယ်” ဟု သူကဆိုသည်။

typeof=

ရာသီဥတုက ပိုမိုခြောက်သွေ့သဖြင့် ဖားအံဝန်းကျင်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မန္တလေး၌ ကျောက်တောင်တက်ရသည်မှာ ပိုမိုလွယ်ကူကြောင်း ကိုညီညီအောင်က ဆိုသည်။

“ဖားအံက တော်တော်မိုးကောင်းပြီး မိုးရာသီမှာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ တက်တဲ့ ကျောက်တောင်နံရံတွေက ရေမြုပ်သွားရော ” ဟု သူကဆိုသည်။

typeof=

ကျောက်တောင်တတ်ခြင်းဟူသည် ထိပ်ဖျားရောက်သည်ဆိုရုံမျှသာ မဟုတ်ချေ။

“ဒီအားကစားက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စူးစိုက်မှုနဲ့ စည်းကမ်းရှိမှှု လိုအပ်ပါတယ်” ဟု ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှစ၍ ကျောက်တောင်စတက်ခဲ့သူ ကိုအောင်ခိုင်မြင့်က ဆိုသည်။       

“ပထမဆုံးအကြိမ် ကျောက်တောင်စတက်တုန်းက ထိပ်ဖျားရောက်တဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော် အရမ်းပျော်တာပဲ။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရရော၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရပါ ကိုယ့်ကိုကိုယ်ယုံကြည်မှု အပြည့်ရှိလာတယ်လို့ ခံစားမိတယ်” ဟု သူကဆိုသည်။

ကျောက်တောင်တက်ရသော အရသာကို သူ ချစ်ခင်နှစ်သက်ကြောင်း ကိုညီညီအောင်က ပြောသည်။

“မူးယစ်ဆေးမသုံးဘဲ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် လွင့်နေသလို ခံစားရတယ်လို့ အဓိပ္ပာယ်ဆောင်တဲ့ ‘Getting high, without drugs’  ဆောင်ပုဒ်ကို ကျွန်တော်အကြိုက်ဆုံးပါပဲ” ဟု သူကဆိုသည်။

ဉာဏ်တင် ဘာသာပြန်သည်။