မဲဆန္ဒနယ်ငါးခုက ရွေးကောက်ပွဲအခြေအနေ

ဘောလခဲ

A girl cycles past a USDP campaign billboard in Bawlakhe Township, Kayah State, on August 21. (Nyein Su Wai Kyaw Soe)
ဘောလခဲမြို့နယ်ရှိ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၏ မဲဆွယ်ဆိုင်းဘုတ်အနီး ဖြတ်သန်းသွားသော စက်ဘီးစီးနေသည့် ကလေးငယ်တစ်ဦးကို ဩဂုတ်၂၁ရက်က မြင်တွေ့ရစဉ်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခုနှင့် ဘောလခဲက မဲဆန္ဒရှင်များ၏ မျှော်လင့်ချက်

ကယားပြည်နယ်အလယ်ပိုင်း၊ တောင်ကုန်းတောင်တန်းများဝန်းရံနေသည့်ချိုင့်ဝှမ်းဒေသလေး၌ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် ငွေးကြေးပုံအောသုံးစွဲ၍ အနိုင်မဲများရရှိရန်ကြိုးပမ်းနေသည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက လာမဲ့ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြို့နယ်ငါးခုကိုရွေးချယ်ထားပြီး အဲဒီမဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ အခြေအနေတွေ၊ ဒေသခံတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ မဲဆွယ်မှု၊ မဲပေးမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်အရှုံးကြေညာမှု စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့နယ်ငါးခုကတော့ ဘောလခဲ၊ မြစ်ကြီးနား၊ ပျော်ဘွယ်၊​ မြောက်ဦးနဲ့ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
အိအိတိုးလွင် ရေးသားသည်။

ကယားပြည်နယ်၏ ပူပြင်းပြီး နိမ့်ကျသောချိုင့်ဝှမ်းဒေသတွင် တည်ရှိသည့် ဘောလခဲမြို့ကို အလည်အပတ်လာရောက်သူ အင်မတန်နည်းသည်။ ပြည်နယ်အလယ်ပိုင်းတွင်တည်ရှိနေသည့် ယင်းမြို့လေးတွင် လူဦးရေ ၁၀,၀၀၀ဝန်းကျင် နေထိုင်ပြီး ၎င်းတို့အနက်က ထက်ဝက်ကျော်မှာ ကယားလူမျိုးများဖြစ်ကြသည်။ ဒုတိယလူဦးရေအများဆုံးမှာ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများဖြစ်ပြီး ကရင်၊ ချင်း၊ ဗမာနှင့် ရခိုင်အနည်းငယ်နေထိုင်လျက်ရှိသည်။

သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲနီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ မျက်နှာစိမ်းဧည့်သည်အချို့ကို မြို့လေးတွင် ခပ်စိတ်စိတ်မြင်တွေ့လာရသည်။ သာမန်ဧည့်သည်များမဟုတ်ကြဘဲ နိုင်ငံရေးရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုစီဖြင့် ရောက်ရှိလာသူများဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် မဲဆန္ဒနယ်များကို တူညီစွာသတ်မှတ်နိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ရန်ကုန်ကဲ့သို့ လူဦးရေထူထပ်သည့်နေရာတွင် မဲတစ်မဲ၏တန်ဖိုးသည် ပြောပလောက်အောင် မထူးခြားသည့်တိုင် လူဦးရေအလွန်နည်းပါးသည့် ဘောလခဲကဲ့သို့ ဒေသမျိုးတွင် မဲတစ်မဲသည် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်၊ အရှုံးကို အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်သည်အထိ အဖိုးတန်သည်။

Thibi အဖွဲ့၏ ဖန်တီးမှုဖြစ်သည်။

မြန်မာ့ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒနယ်များသည်  အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနများ၏ သတ်မှတ်မှုအပေါ်တွင် အခြေခံထားသည်။ အရွယ်အစားအကြီးအသေးအပေါ် မမူတည်ဘဲ မြို့နယ်တစ်ခုကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်တစ်နယ်အဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ သို့သော် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်များအတွက် မဲဆန္ဒနယ်များသတ်မှတ်ရာတွင် မြို့နယ်အရွယ်အစားသည်အရေးပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တစ်မြို့နယ်ကို လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ဦးရွေးချယ်ရမည့်အတွက် မြို့နယ်တစ်ခုကို မဲဆန္ဒနယ်နှစ်ခုအဖြစ် ပိုင်းခြားရခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။

ဤအချက်သည် ကွဲပြားခြားနားသောမဲဆန္ဒနယ်များသို့ ခွဲဝေပေးသောမဲဆန္ဒရှင်အရေအတွက်အပေါ် များစွာသက်ရောက်မှုရှိစေပြီး ကွဲလွဲမှုများလည်းဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများကမူ မမျှတသည့် ပိုင်းခြားမှုဟု အမည်ပေးသည်။  ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ကိုရွေးကောက်တင်မြှောက်ရန် ဘောလခဲ၏ ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ လူဦးရေ ၈,၁၀၇ဦးသည် ၂၀၁၅တွင် မဲဆန္ဒရှင်၂၆၂,၃၀၈ဦး ရှိခဲ့သည့်ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်၏ မဲဆန္ဒရှင်ဦးရေပမာဏထက် အဆ၃၀ခန့် လျော့နည်းသည်။ တစ်နည်းပြောရလျှင် ဘောလခဲက မဲတစ်ပြားသည် မင်္ဂလာဒုံမဲဆန္ဒနယ်က မဲတစ်ပြားထက် အဆ၃၀ခန့် အဖိုးတန်သည်ဟူ၍ဖြစ်၏။

အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်များကို ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်းသည် ဘောလခဲမဲဆန္ဒရှင်များ၏ အရေးပါမှုကို ပိုမိုမြှင့်တင်ပေးသည်။ မြို့နယ်အရေအတွက် မည်မျှပင်ရှိစေကာမူ အခြေခံဥပဒေအရ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး တစ်ခုချင်းစီအတွက်‌ အမျိုးသားလွှတ်တော်တွင် ၁၂နေရာစီသာအချိုးကျ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်မြို့နယ် ၅၅ခုရှိသည့် ရှမ်းပြည်နယ်တွင် အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်များကို မြို့နယ်များစုပေါင်းကာ ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ရသော်လည်း မြို့နယ်ပေါင်းခုနစ်ခုသာရှိသည့် ကယားပြည်နယ်တွင်မူ အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ် ၁၂နေရာပြည့်မီရန် ဘောလခဲအပါအဝင် မြို့နယ်များကို နှစ်ပိုင်းခွဲကာ မဲဆန္ဒနယ်သတ်မှတ်ရလေ့ရှိသည်။ ထိုအချက်သည် ကယားပြည်နယ်၏ ထူးခြားချက်ဖြစ်သည်။ 

ဘောလခဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်အရေအတွက်နည်းပါးသည့်တိုင် နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့်သူများသည်။ နိုင်ငံရေးပါတီရှစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၄၁ဦးနှင့် တစ်သီးပုဂ္ဂလကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦးတို့သည် ဘောလခဲမြို့နယ်၏ မဲဆန္ဒနယ်ငါးနေရာတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။ ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီခြောက်ခုနှင့် ကိုယ်စားလောင်း ၃၀ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲသည် ယှဉ်ပြိုင်မှုပိုမိုပြင်းထန်မည့် အနေအထားတွင်ရှိနေသည်။

၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲ၏ မဲဆန္ဒနယ် လေးနေရာကို အနိုင်ရထားသည့် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်နှင့် ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီတို့သည် မဲဆန္ဒနယ် ငါးနေရာအပြည့်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲမဲဆန္ဒနယ်များတွင် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့်ပါတီများ၏ အနိုင်အရှုံးရလဒ်များ။ (ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များကို ကိုးကား၍ Thibi အဖွဲ့က ရုပ်ပုံကားချပ် ဖန်တီးထားခြင်းဖြစ်သည်။)

ဘောလခဲခရိုင်၏ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်လင်းက ဘောလခဲ၊ ဖားဆောင်းနှင့် မယ်စဲ့မြို့နယ်များသည် မဲအနည်းငယ်နှင့် အနိုင်ရနိုင်သည့် နေရာများဖြစ်ရာ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ စိတ်ဝင်စားမှုမှာ လျော့နည်းသွားခြင်းမရှိဟုပြောသည်။

“ဘောလခဲရဲ့ နယ်မြေအနေအထားက တစ်ခြားနေရာတွေထက်ပိုပြီးတည်ငြိမ်တယ်”ဟု ဦးကျော်လင်းကပြောသည်။ ဘောလခဲသည် တပ်မဟာဗျူဟာတစ်ခု၊ တပ်ရင်းသုံးရင်းနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်ရင်းတစ်ခု အခြေစိုက်ရာ ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြားဒေသများထက် တည်ငြိမ်မှုရှိသည်က အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ 

ဘောလခဲ၏ လူသိများသည့် လွှတ်တော်အမတ်မှာ သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးစိုးသိန်းဖြစ်သည်။ အငြိမ်းစားဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ဦးစိုးသိန်းသည် ၂၀၁၅တွင် ကယားပြည်နယ်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ် (၉)တွင် ယှဉ်ပြိုင်ရန် အမည်စာရင်းတင်သွင်းခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုအချိန်က ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုဦးဆောင်သူ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း သူရဦးရွှေမန်းက ၎င်းဘောလခဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် အစီအစဉ်ကို ပိတ်ပင်တားဆီးခဲ့သည်။

သို့ဖြစ်ရာ ဦးစိုးသိန်းသည် ပါတီမှထွက်ကာ တစ်သီးပုဂ္ဂလအဖြစ် အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ် (၉)တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ဘက်အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကို အနိုင်ရခဲ့သည်။ နိုဝင်ဘာ၈ရက်တွင်ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ ဦးစိုးသိန်းသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုကိုယ်စားပြုကာ ဘောလခဲမြို့နယ်ပြည်သူ့လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်တွင်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ဘောလခဲမြို့တွင် ၎င်း၏ရက်ရောသည့် ပေးကမ်းလှူဒါန်းမှုများကြောင့် ဦးစိုးသိန်းကို ဒေသခံများက ကြွယ်ဝချမ်းသာသူတစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။ လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိရေးအတွက် ၎င်းမည်ကဲ့သို့ ငွေကြေးသုံးစွဲမည်ကို လူတိုင်းကသိချင်နေကြသည်။၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ကာလမတိုင်မီကပင် ဦးစိုးသိန်းသည် သူ၏မဲဆန္ဒနယ်အတွင်းမှ ဒေသခံများအား မိုဘိုင်းဖုန်းနှင့် လက်ဆောင်ပစ္စည်းများပေးခဲ့သည်ဟု ဘောလခဲဒေသခံများနှင့်နိုင်ငံရေးပါတီများက ဆိုသည်။

၂၀၁၀ရွေးကောက်ပွဲတွင် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျွန်းစုမြို့နယ်တွင် ယှဉ်ပြိုင်အနိုင်ရပြီးနောက် သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဖြစ်လာသည့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်းဦးစိုးသိန်းသည် ၂၀၁၅အတွက် ဘောလခဲမြို့နယ်ကို မျက်စိကျခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဟောင်းအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့စဉ်က ၎င်းသည် ဘောလခဲမြို့တွင် အစိုးရရန်ပုံငွေဖြင့် တံတားများနှင့် စာသင်ကျောင်းများဆောက်လုပ်ရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းကြီးကျောင်းများကိုလည်း ပြန်လည်ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်းအပါအဝင် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများတွင်ပါ ပါဝင်ခဲ့သည်။ ယခုသူသည် သူ့အတွက်လုံခြုံစိတ်ချရသည့်မဲဆန္ဒနယ်တွင် နောက်တစ်ကြိမ်ထပ်မံယှဉ်ပြိုင်ရန် ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်သည်။

ဦးစိုးသိန်းသည် မေလတွင် ဘောလခဲအခြေစိုက် ထာဝရတွဲလက်များလူမှုဖူလုံရေးအသင်းအား သိန်းတစ်ရာကျော်တန်ဖိုးရှိသည့် လူနာတင်ယာဉ်တစ်စီးလှူဒါန်းခဲ့သည်ဟု အသင်းဥက္ကဋ္ဌဦးဇော်ဇော်ဦးက ဖရွန်းတီးယားမြန်မာကို ပြောသည်။

လူနာတင်ယာဉ်လှူဒါန်းမှုကြောင့် ထာဝရတွဲလက်များလူမှုဖူလုံရေးအသင်းက ဦးစိုးသိန်းအား ပေးအပ်ခဲ့သည့် မှတ်တဂုဏ်ပြုမှတ်တမ်းလွှာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရစဉ်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

အသက်၂၇နှစ်အရွယ် လူငယ်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း စိုင်းလင်းလင်းဦးသည် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ ကိုယ်စားပြုကာဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့်သူဖြစ်ပြီး ဦးစိုးသိန်း၏ပြိုင်ဘက်လည်းဖြစ်သည်။ စိုင်းလင်းလင်းဦး၏ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အဓိကစိန်ခေါ်မှုက ဦးစိုးသိန်း၏ချမ်းသာမှုနှင့် ငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်မှုဖြစ်သည်။

“မဲဆန္ဒရှင်တွေက ဦးစိုးသိန်းရဲ့နာမည်ကိုကြားလိုက်တာနဲ့ သူတို့တစ်ခုခုရတော့မယ်လို့ ထင်နေကြတာ။ ဒါက အလေ့အကျင့်တစ်ခုဖြစ်လာတယ်”ဟုကယားပြည်နယ်လွှတ်တော် ဥပဒေပြုရေးကော်မတီအဖွဲ့ဝင်နှင့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ်သတင်းနှင့်ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ စိုင်းလင်းလင်းဦးကပြောသည်။

ကန္တာရဝတီတိုင်းမ်သတင်းဌာနတွင် သတင်းထောက်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသူ စိုင်းလင်းလင်းဦးသည် ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲမြို့နယ်အတွင်း ဦးစိုးသိန်း၏ လှုပ်ရှားမှုများကို သတင်းရေးသားခဲ့သူရာ ၎င်း၏ပြိုင်ဘက်အကြောင်းကို ကောင်းစွာသိထားသူလည်းဖြစ်သည်။ 

“သေချာတာက ကျွန်တော်သူ့လို ပိုက်ဆံမသုံးနိုင်ဘူး။ ကျွန်တော်အနိုင်ရဖို့ဆိုရင် ရွာတွေအထိသွားပြီးလူထုနဲ့ များများတွေ့ရမယ်။ နောက်ကျွန်တော်က ဒေသခံဖြစ်တာကြောင့် ဒေသအကျိုးအတွက် ကျွန်တော်ကပိုပြီး လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်မဲ့သူ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို နားလည်အောင်ပြောရမှာပဲ။၂၀၁၅မှာသူတို့ ဦးစိုးသိန်းကို မဲပေးလိုက်ပေမဲ့ ငါးနှစ်အတွင်း တစ်ခါမှရွာကို ပြန်ရောက်မလာခဲ့ဘူးဆိုတာ သူတို့ကိုပြောရမယ်”ဟု စိုင်းလင်းလင်းဦးက ပြောသည်။

သို့သော် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့် ရင်းနှီးသည့်ဆက်ဆံရေးတည်ဆောက်ရာတွင် ကြီးစွာသောအဟန့်အတား ကြုံတွေ့နေရသည်။ ဘောလခဲမြို့နယ် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သော ၎င်း၏ဖခင်နှင့် ပါတီဝင်များ၏ ပံ့ပိုးမှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဖြင့် အကောင်းဆုံးယှဉ်ပြိုင်သွားမည်ဟု စိုင်းလင်းလင်းဦးက ဆိုသည်။

ဘောလခဲပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်အတွက် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးစိုးသိန်းနှင့် ယှဉ်ပြိုင်မည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်း စိုင်းလင်းလင်းဦး။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ပူပြင်းသည့်ရာသီဥတုကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ဘောလခဲဒေသခံများ၏ အဓိကအားထားရသည့် ဝင်ငွေရလမ်းမှာ နှမ်းစိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်သည်။ ဇွန်တွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး စက်တင်ဘာတွင်ရိတ်သိမ်းရသည့်အတွက် စိုက်ပျိုးနိုင်သည့်ကာလမှာ အလွန်တိုတောင်းသည်။ ထို့ပြင် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်း၊ အရည်အသွေးမြင့်နှမ်း အထွက်နှုန်းကျဆင်းခြင်းနှင့် ဈေးနှုန်းမတည်ငြိမ်ခြင်း စသည့် အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ရသည့်နှစ်များတွင် နှမ်းစိုက်ပျိုးသည့်ဒေသခံများသည် စီးပွားရေးအရ ရုန်းကန်ကြရသည်။​

တောင်သူများသည် နှမ်းစိုက်ရာသီကုန်ဆုံးသည်နှင့် နေ့စားလုပ်သားများဖြစ်လာကြသည်။ ဝင်ငွေစုဆောင်းမိသူအချို့က ကုန်စုံဆိုင်ငယ်လေးများဖွင့်ကာ တစ်နေ့တာဝမ်းရေးပြေလည်အောင် ဖြေရှင်းကြသည်။ အများစုသည် ဆင်းရဲကျပ်တည်းသည့်အခြေအနေက ရုန်းမထွက်နိုင်ကြပေ။ စီးပွားရေးကျပ်တည်းသဖြင့် အချိန်အတော်များများကို စားဝတ်နေရေးအတွက် လုံးပန်းရန်အချိန်ပေးထားရာ ၎င်းတို့တွင် နိုင်ငံရေးဗဟုသုတကလည်း မြို့ကြီးများထက်စာလျင် နည်းပါးလျက်ရှိသည်။ ထိုအခြေအနေတွင် ငွေကြေးထောက်ပံ့နိုင်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များကိုထောက်ခံခြင်းအတွက် ဒေသခံများကို စိုင်းလင်းလင်းဦးက အပြစ်မတင်ပေ။

စိုင်းလင်းလင်းဦးတွင် မဲဆန္ဒရှင်များအတွက် စဉ်းစားထားသည့် အဓိကအချက်မှာ ဒေသတွင်းဖွံ့ဖြိုးရေးစီမံကိန်းများတစ်ဆင့် ဒေသခံများအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများ ဖန်တီးပေးနိုင်ရေးပင်ဖြစ်သည်။

လွိုင်ကော်တက္ကသိုလ်တွင် ဒုတိယနှစ်တက်နေသည့် နန်းမေသင်းကြူအတွက် ပထမဦးစားပေးလိုအပ်ချက်မှာ ကျောင်းပြီးသည့်အချိန်တွင် ပုံမှန်ဝင်ငွေရရှိသည့် အလုပ်တစ်ခုရရန်ဖြစ်သည်။ သူ့ရည်မှန်းချက်ကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်မည့်ပါတီမှာ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဖြစ်ပြီး နိုဝင်ဘာ၈ရက်တွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကို မဲပေးရန်အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ယခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်မဲပေးမည့် နန်းမေသင်းကြူသည် အသက်၂၀နှစ်အရွယ် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူဖြစ်သည်။ သူတင်မက သူ၏မိသားစုဝင်အားလုံးသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုသာ ထောက်ခံမဲပေးကြမည်ဟု သူကအတိအလင်းပြောသည်။

“ကျွန်မရဲ့ အကြီးမားဆုံးဆန္ဒကတော့ ဘွဲ့ရပြီးတဲ့နောက် အလုပ်တစ်ခုရဖို့ပါပဲ။ ကျွန်မမဲထည့်မဲ့ အမတ်က လူငယ်တွေအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ ဖန်တီးပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဘောလခဲမှ ၂၄မိုင်ကွာဝေးသည့် ရွာသစ်(တောင်ပိုင်း)ရွာမှ ဦးဝင်းမောင်ကမူ ဒေသခံများအကြား နိုင်ငံရေးအသိအမြင် နိမ့်ပါးနေသေးသည်ဟု ဆိုသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ပရိဘောဂလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သူ အသက်၆၆နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်သည့် ဦးဝင်းမောင်ကမူ သူအပါအဝင် ဒေသခံအများစုသည် ရွေးကောက်ပွဲ၏ ရေတိုအကျိုးကျေးဇူးများကိုသာ ခံစားလေ့ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ သူသည် ဘောလခဲမြို့မှ၂၄မိုင်ဝေးကွာသည့် ရွာသစ်(တောင်ပိုင်း)ရွာတွင် နေထိုင်သူဖြစ်သည်။

ကာလတိုအကျိုးကျေးဇူးများအနက် တစ်ခုမှာ ပါတီဆိုင်းဘုတ်များဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ဒေသခံများ၏ နေအိမ်ဝင်းအတွင်း ပါတီဆိုင်းဘုတ်စိုက်ထူရန် တစ်ကြိမ်လျှင် ငွေကျပ် ၅၀,၀၀၀အထိ ပေးရန် ဝန်မလေးကြပေ။

နိုင်ငံရေးပါတီများက ဘောလခဲမြို့နယ်တစ်ဝန်း ကျေးလက်ဒေသများတွင် လူအများ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် စိတ်အားထက်သန်မှုရှိစွာပါဝင်ရန်နှင့် ထောက်ခံမဲပေးရန်  ဆိုင်းဘုတ်များအပြိုင်အဆိုင် စိုက်ထူနေကြသည်။

“ရွာသားတွေအများစုဟာ ဆင်းရဲပြီးပညာမတတ်ကြဘူး”ဟု ဦးဝင်းမောင်ကပြောသည်။

အစိုးရအရာရှိများသည် ကျေးရွာအရေးကိစ္စများနှင့် ပတ်သက်၍ အစည်းအဝေးများတက်ရောက်ရန် လူစုသည့်အခါ ဒေသခံများ ပထမဆုံးတုံ့ပြန်သည်က ‘ဘာရမှာလဲ’ ဆိုသည့်မေးခွန်းပင်ဖြစ်သည်။

“လူအများစုကသူတို့ကို တစ်ခုခုပေးနိုင်မဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းကိုပဲ မဲပေးကြမှာ”ဟု ဦးဝင်းမောင်ကပြောသည်။

၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်များ မဲပေးမှုအခြေအနေကို ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်သော အချက်အလက်များကို ကိုးကား၍ Thibi အဖွဲ့က ရုပ်ပုံကားချပ်ဖန်တီးရေးဆွဲထားသည်။

ဘောလခဲ သို့မဟုတ် အစိမ်းတို့မြေ

နိုဝင်ဘာ၈ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကယားပြည်နယ်၊​ ဘောလခဲမြို့နယ်ရှိ မဲဆန္ဒနယ်အားလုံးတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ အနိုင်ရခဲ့ခြင်းသည် တပ်မတော်ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်း ဦးစိုးသိန်းကြောင့်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြို့နယ်ငါးခုကိုရွေးချယ်ထားပြီး အဲဒီမဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ အခြေအနေတွေ၊ ဒေသခံတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ မဲဆွယ်မှု၊ မဲပေးမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်အရှုံးကြေညာမှု စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့နယ်ငါးခုကတော့ ဘောလခဲ၊ မြစ်ကြီးနား၊ ပျော်ဘွယ်၊​ မြောက်ဦးနဲ့ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
အိအိတိုးလွင် ရေးသားသည်။

၂၀၂၀ပြည့်နှစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ(အင်န်အယ်လ်ဒီ)က ပြိုက်ဘက်ပါတီများကို အပြတ်အသတ် ထပ်မံအနိုင်ပိုင်းခဲ့သည်။ သို့သော် အပြတ်အသတ် အနိုင်ရသည့်နေရာများတွင် ကယားပြည်နယ်အလယ်ပိုင်းက ဘောလခဲမြို့မပါဝင်ခဲ့ပေ။ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၏ အမာခံနယ်မြေဖြစ်သည့် ဘောလခဲတွင် လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်ငါးခုစလုံးတွင် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီက ထပ်မံရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြန်သည်။

တပ်မဟာတစ်ခု၊ တပ်ရင်းသုံးရင်းနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်တစ်ခု အခြေစိုက်သည့် မြို့လေးတွင် တပ်မတော်၏ မဲများသည် မျှော်လင့်ထားသည့်အတိုင်း ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအတွက်သာဖြစ်ခဲ့သည်ဟု အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကပြောကြသည်။

သို့သော် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီရှုံးနိမ့်ရသည့် အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ တပ်များမဲတစ်ခုတည်းကြောင့်မဟုတ်ခဲ့ပေ။ အတည်ပြုထားသည့် မဲရလဒ်များအရ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီသည် တပ်မဲများသာမက ဒေသခံပြည်သူများ၏မဲအများစုကိုလည်း ရရှိခဲ့သည်က အထင်အရှားဖြစ်သည်။

“ကျွန်တော်ကအရင်က တပ်မဲကြောက်တာအခုတော့ လူထုကပါ ဦးစိုးသိန်းနောက် ပါသွားတယ်။ သူတော်တော်လေး လုပ်နိုင်တယ်လို့ပြောရမယ်”ဟု အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။

သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးစိုးသိန်းသည် ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကယားပြည်နယ်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၉)တွင် တစ်သီးပုဂ္ဂလကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာတွင်လည်း အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။

ကယားပြည်နယ်၊​ ဘောလခဲမြို့နယ်ပြမြေပုံ။ (Thibi အဖွဲ့ ဖန်တီးသည်)

ယခု ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီသို့ ပြန်လာပြီး ဘောလခဲ ပြည်သူ့လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်အတွက် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ထပ်မံအနိုင်ရခဲ့ပြန်သည်။ ဦးစိုးသိန်းသည် ၎င်း၏ပြိုင်ဘက် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးစိုင်းလင်းလင်းဦးကို အသာမဲ ၁၂,၀၀ဖြင့် အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ မဲပေးသူ ၇,၂၀၃ဦးအနက် ဦးစိုင်းလင်းလင်းဦးက ၂,၀၆၂မဲသာ ရရှိခဲ့ပြီး ဦးစိုးသိန်းက ၃,၂၉၆မဲရရှိခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကို ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီသည် ယခုတစ်ကြိမ်ရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း ဒေသခံများကို ပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်းအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်စေ၍ ပြည်ခိုင်ဖြိုးကြီးစိုးသော အစိမ်းရောင်နယ်မြေ ဘောလခဲကို အနီရောင်လွှမ်းအောင် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ သို့သော် အဆုံးသတ်ရလဒ်များအရ ဘောလခဲသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၏ အမာခံမဲဆန္ဒနယ်အဖြစ် ဆက်လက်တည်တံ့နေသည်။

ဘာကြောင့်ဦးစိုးသိန်း ထပ်ပြီးနိုင်ခဲ့သလဲ

ဘောလခဲဒေသခံများကို ပေးကမ်းလှူဒါန်းမှုများကြောင့် ဦးစိုးသိန်းကို ကြွယ်ဝချမ်းသာ၍ ရက်ရောသူအဖြစ် ဒေသခံများက သတ်မှတ်ထားကြသည်။ ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ကာလ မတိုင်မီကပင် ဦးစိုးသိန်းသည် ၎င်း၏မဲဆန္ဒနယ်အတွင်းက ဒေသခံများအား မိုဘိုင်းဖုန်းနှင့် လက်ဆောင်ပစ္စည်းများပေးခဲ့သည်ဟု ဘောလခဲဒေသခံများနှင့် ယင်းမြို့တွင်လှုပ်ရှားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ အဖွဲ့ဝင်များကဆိုသည်။

ထိုမျှမက ရွေးကောက်ခံအမတ်ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်းတွင်လည်း ဦးစိုးသိန်းသည် ငါးနှစ်အတွင်း ဘောလခဲသို့ တစ်ကြိမ်မျှ လာရောက်ခဲ့ခြင်းမရှိသည့်တိုင် ၎င်းကို ဝန်းရံပံ့ပိုးသူများ၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုး ပါတီဝင်များနှင့် ဆက်သွယ်ကာ ဒေသခံများ၏ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်ကာလမတိုင်မီ ဘောလခဲအခြေစိုက် လူမှုကူညီရေးအသင်း တစ်ခုသို့ ငွေကျပ်သိန်းတစ်ရာကျော်တန် လူနာတင်ယာဉ်တစ်စီးကို ၎င်းက လှူဒါန်းခဲ့သည်။

ဦးစိုးသိန်းပြုခဲ့သော ကျေးဇူးတရားများကို ပြန်လည်တုံ့ပြန်သည့်အားဖြင့် ယခုရွေးကောက်ပွဲတွင် ၎င်းနှင့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်လောင်းများကို မဲထည့်ခဲ့သည်ဟု ဒေသခံတစ်ဦးကဆိုသည်။

“ဦးစိုးသိန်းလုပ်ပေးတာ တစ်ဦးတစ်ယောက်ထဲအတွက် မဟုတ်ဘူး။ ရေရှည်အကျိုးရှိအောင် အားလုံးအကျိုးရှိအောင် လုပ်ပေးတာ။ ကျွန်တော်တို့ဘက်က မဲထည့်တာနဲ့ပဲ ကျေးဇူးဆပ်နိုင်တယ်”ဟု ထာဝရတွဲလက်များလူမှုကူညီရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဇော်ဦးကပြောသည်။


စက်မှုဝန်ကြီးအဖြစ် ၂၀၁၂၊ မေ၂၅ရက် ဂျပန်နိုင်ငံ၊​ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော နိုင်ငံတကာအစည်းအဝေးတစ်ခုတွင် ဦးစိုးသိန်းမိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့စဉ်။ (ဓာတ်ပုံ | အေအက်ဖ်ပီ)

ဦးစိုးသိန်း၏ ကြီးမားသည့် အရှိန်အဝါသည် ၎င်းသာမက ဘောလခဲတွင်ပြိုင်သည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၏ အခြားအမတ်လောင်းများအတွက်ပါ အားသာချက်ဖြစ်စေခဲ့သည်ဟု ပြိုင်ဘက်ပါတီဝင်များက ပြောဆိုသည်။ ထိုအချက်ကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးအနိုင်ရအမတ်လောင်းများကိုယ်တိုင်လည်း ဝန်ခံထားသည်။

“ဦးစိုးသိန်းရဲ့ ပံ့ပိုးမှုကတော့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းတော့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မူလအင်အားနဲ့‌ ပေါင်းလိုက်တဲ့အခါ အခုလိုအောင်မြင်မှုထပ်ရသွားတာပေါ့”ဟု နိုဝင်ဘာ၈ရက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကို ကိုယ်စားပြု၍ အနိုင်ရရှိခဲ့သူ ဦးကျော်သန်းကပြောသည်။

ဦးကျော်သန်းသည် ၂၀၁၀နှင့် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတို့တွင်လည်း ဘောလခဲမြို့ပါဝင်သည့် ကယားပြည်နယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၃)တွင် အနိုင်ရအမတ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ယခုအကြိမ်ထပ်မံအနိုင်ရှိသဖြင့် ၎င်းသည် လွှတ်တော်သက်တမ်းသုံးကြိမ်ဆက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့သူဖြစ်လာသည်။

“လွှတ်တော်ထဲပြန်ရောက်ရင် ပထမဆုံးလုပ်မှာက အရင်လွှတ်တော်တုန်းက မရခဲ့သေးတဲ့ မြစ်ကူးတံတားတည်ဆောက်ဖို့နဲ့ ဘော်လခဲမြို့ရှောင်လမ်းဖောက်ဖို့ ဆက်ပြီး ဆောင်ရွက်မယ်။ ကျန်တာကတော့ ဒေသလိုအပ်ချက်အရ ဆက်ပြီးလုပ်ဆောင်သွားမှာပါ”ဟု ဦးကျော်သန်းက ပြောသည်။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ ဘောလခဲမြို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲသုံးကြိမ်ဆက်တိုက် အနိုင်ရသည့် နောက်ထပ် အကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ မြို့တွင်အခြေစိုက်သည့် တပ်ရင်းများမှ တပ်မတော်သားများ၏မဲများ အခိုင်အမာရရှိခြင်းဖြစ်သည်။ တပ်မဟာတစ်ခု၊ တပ်ရင်းသုံးခုနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ် တစ်ခုအခြေစိုက်သည့် ဘောလခဲမြို့လေးတွင် ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ ၈,၀၀၀ကျော်အနက် ၉၈၀ခန့်သည် တပ်မတော်သားများနှင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုဝင်များဖြစ်သည်။

နိုဝင်ဘာ၈ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါတီအလိုက် ဆန္ဒမဲရရှိခဲ့သည့် အခြေအနေများဖြစ်သည်။ (ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ မဲရလဒ်အတည်ပြုချက်ကို ကိုးကား၍ Thibi အဖွဲ့က ရုပ်ပုံရေးဆွဲသည်။)

ထိုတပ်မဲအားလုံးနီးပါးကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများက ရရှိခဲ့ကြောင်း မဲရလဒ်များက သက်သေပြနေသည်။ သို့ဖြစ်ရာ တပ်မဲများကြောင့် အင်န်အယ်လ်ဒီအမတ်လောင်းများ ဖြစ်သည့် ဒေါ်မိမိမော်နှင့် ဦးဝင်းမော်တို့ အဓိကအထိနာခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲနေ့ အစောပိုင်းမဲရလဒ်များအရ ဒေါ်မိမိမော်သည် သူဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် ပြည်နယ်လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၁)တွင် ဆန္ဒမဲ ၁,၀၆၁ဖြင့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးစိုးရယ်ကို ဦးဆောင်နေခဲ့သည်။ သို့သော် တပ်မဲ ၄၅၀နှင့် ဦးစိုးရယ် မူလရရှိထားသည့် ဆန္ဒမဲများကို ပေါင်းလိုက်ချိန်တွင် ၁,၄၁၄မဲ ရရှိသွားပြီး ၎င်း၏ပြိုင်ဘက် ဒေါ်မိမိမော်ကို အနိုင်ရရှိသွားသည်။

“ကျွန်မမဲဆန္ဒနယ်မှာ တပ်မဲ၅၅၆မဲရှိတယ်။ ကြံ့ခိုင်ရေးကိုပေးတဲ့ တပ်မဲက ၄၅၀ဖြစ်သွားတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်မဘယ်လိုမှ မနိုင်တော့ဘူး။ ကျွန်မကို မဲထည့်ခဲ့တဲ့သူတွေအတွက်တော့ ကျွန်မစိတ်မကောင်း တော်တော်ဖြစ်ရတယ်။ ဒီရလဒ်နဲ့ အနိုင်ရတဲ့အမတ်က လူထုကို ကိုယ်စားပြုတာထက် တပ်ကိုကိုယ်စားပြုတယ်လို့ပဲ ကျွန်မယူဆတယ်”ဟု ဒေါ်မိမိမော်ကပြောသည်။

အလားတူပင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးကျော်သန်းသည်လည်း အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၃)တွင် ၎င်း၏ပြိုင်ဘက် အင်န်အယ်လ်ဒီအမတ်လောင်းဦးဝင်းဇော်ကို တပ်မဲ ၄၀၀ကျော်ဖြင့် အနိုင်ပိုင်းနိုင်ခဲ့သည်။ ရလဒ်များအရ ဦးကျော်သန်းက ၁,၄၉၈မဲရရှိခဲ့ပြီး ဦးဝင်းဇော်က ၁၀,၉၉မဲသာ ရရှိခဲ့သည်။

“ကျွန်တော် တပ်မဲတစ်ခုတည်းနဲ့ အနိုင်ရခဲ့တာမဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ၂၀၁၀နိုင်ကတည်းက ဘောလခဲမှာ တော်တော်လုပ်ပေးနိုင်ခဲ့တာ။ အခုထိလည်း တတ်နိုင်သလောက် ကျွန်တော်လူထုကို ပံ့ပိုးကူညီတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ လူထုကကျွန်တော်တို့ကို ရွေးချယ်ခဲ့တာ”ဟု ဦးကျော်သန်းကပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင်များကမူ ၎င်းတို့ထပ်မံရှုံးနိမ့်ရခြင်း၏ နောက်ထပ်အကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ ရွေးကောက်ပွဲရက်နီးလာချိန်တွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက ဒေသခံများကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ စည်းရုံးခြင်း၊ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကို မဲမထည့်ရန် စည်းရုံးပြောဆိုမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

ဒေသခံများ၏ နိုင်ငံရေးအသိအမြင်အားနည်းမှုနှင့် ငွေကြေးချို့တဲ့မှုကို အခွင့်ကောင်းယူကာ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက ငွေကြေးတံစိုးလက်ဆောင်များ ပေးကမ်း၍ မဲဆွယ်စည်းရုံးခဲ့သဖြင့် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများ အထိနာခဲ့သည်ဟု အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင်များက ဆိုသည်။


၎င်းတို့အပေါ် ပြုဖူးသည့်ကျေးဇူးကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးစိုးသိန်းကို မဲပေးခြင်းဖြင့် ပြန်လည်ကျေးဇူးဆပ်ခဲ့ကြောင်း ဘောလခဲအခြေစိုက် ထာဝရတွဲလက်များလူမှုကူညီရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌဦးဇော်ဇော်ဦးက ပြောသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ယင်းအတွက်လည်း မဲဆန္ဒရှင်များကို တစ်စုံတစ်ဦးအား မဲမပေးရန် မလျော်ဩဇာသုံး၍ ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ငွေကြေးပေးကမ်းစည်းရုံးမှုများအတွက် အနိုင်ရပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်များကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံသို့ တရားမဲ့ပြုကျင့်မှုအဖြစ် တိုင်ကြားသွားမည်ဟု ဦးစိုင်းကြီးကဆိုသည်။

“ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်တစ်ရက်အလိုမှာ ဝန်ပလက်ရွာမှာ ရွာသားတွေကို အင်န်အယ်လ်ဒီကို မဲပေးရင်သတ်ပစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာတွေရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာ ဗွီဒီယိုဖိုင်သက်သေတွေလည်းရှိတယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။ သက်သေအချက်အလက်များကို စုစည်း၍ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ တိုင်ကြားသွားမည်ဟုလည်း ၎င်းကပြောဆိုခဲ့သည်။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအနိုင်ရအမတ်ကမူ ၎င်း၏ပြိုင်ဘက်များက ယင်းသို့တိုင်ကြားရန် စီစဉ်နေသည့်အပေါ် များစွာတုန်လှုပ်ဟန်မရှိပေ။

“သက်သေရှိရင်တော့ တိုင်ပေါ့ဗျာ။ သူတို့(အင်န်အယ်လ်ဒီ)က ကျွန်တော်တို့ကို တစ်ချိန်လုံး တိုက်ခိုက်နေတာ။ သူခိုးပါတီလို့ပြောတယ်။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးကိုမဲထည့်ရင် စစ်တပ်အောက် ပြန်ရောက်မယ်ဆိုပြီး ပြောတာလည်း ကျွန်တော်တို့ သိတာပဲ။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ကျွန်တော်တို့ကို နိုင်ဖို့မလွယ်ပါဘူး”ဟု အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၃)တွင် အရွေးခံခဲ့ရသူ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင် အမတ်ဦးကျော်သန်းက ပြန်လည်တုံ့ပြန်သည်။

ဘောလခဲခရိုင် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၏အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်လင်းကမူ ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ လက်ရှိအချိန်အထိ (ဆောင်းပါးရေးသားချိန် နိုဝင်ဘာလ တတိယပတ်အထိ) တိုင်ကြားထားသည့် အမှုမရှိသေးဟုဆိုသည်။

ရွေးကောက်ပွဲနေ့တွင် မဲပေးခဲ့သူအရေအတွက်ကို ပြသသည့် ရုပ်ပုံကားချပ်။ (ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ Thibi အဖွဲ့ ရေးဆွဲသည်။)

နိုဝင်ဘာ၈ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် နိုင်ငံရေးပါတီခုနှစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၄၀ဝန်းကျင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ဘောလခဲမြို့နယ်သည် ပြိုင်ဆိုင်မှုပြင်းထန်သော နယ်မြေတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ဒေသခံပြည်သူအများ၏ ရွေးကောက်ပေါ် စိတ်ထားထက်သန်မှုကလည်း ၂၀၁၅ကထက် ပို၍မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း မဲရလဒ်များက သက်သေထူနေသည်။ ကော်မရှင်ကထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များအရ ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသူ ၈,၂၀၇ဦးအနက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးသူ ၇,၂၀၃ဦး ရှိခဲ့ပြီး ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၈၈ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။ ကြိုတင်မဲပေးသူမှာ ၂,၁၉၃ဦးရှိခဲ့သည်။

“မဲပေးတဲ့သူက သိသိသာသာများတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်သတိထားမိတာက ပယ်မဲဖြစ်သွားတဲ့ မဲတွေလည်းများတယ်။ ပယ်မဲ ၉၂၁မဲရှိတယ်။ မဲအားလုံးရဲ့ ၁၂ဒသမ၇ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရှိတယ်”ဟု ဦးကျော်လင်းကပြောသည်။

“၈၀ရာခိုင်နှုန်းက မဲဆန္ဒရှင်တွေရဲ့အမှားကြောင့်ဖြစ်ပြီး ၂၀ရာခိုင်နှုန်းကတော့ ကော်မရှင်နဲ့မဲရုံ တာဝန်ရှိသူတွေကြောင့် ဖြစ်သွားတဲ့သဘောပါပဲ”ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကာလဖြစ်သဖြင့် ကျန်းမာရေးကန့်သတ်ချက်များကြောင့် မဲဆန္ဒရှင် အသိပညာပေးလုပ်ငန်းများ လုံလုံလောက်လောက်မလုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းနှင့် လူထု၏ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ဗဟုသုတအားနည်းခြင်းကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ပယ်မဲများပြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဦးကျော်လင်းက သုံးသပ်သည်။


ဦးစိုးသိန်း၏ ဩဇာကြီးမားမှုက ၎င်းတို့နိုဝင်ဘာ၈ရက် ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရရေးအတွက် ကြီးစွာ အထောက်အကူပြုခဲ့ကြောင်း ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကို ကိုယ်စားပြု၍ ကယားပြည်နယ်အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၃)တွင် အနိုင်ရခဲ့သူ ဦးကျော်သန်းက ပြောသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး |​ ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီအမတ်လောင်း ဦးစိုင်းလင်းလင်းဦးကမူ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့်တိုင် နိုင်ငံရေးကိုစွန့်ခွာမည်မဟုတ်ဟု ဆိုသည်။ လူထုကို နိုင်ငံရေးအသိအမြင်ဖွင့်သည့် ပညာပေးလုပ်ငန်းများ ပိုမိုလုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး ဒေသခံများ၏ မြေယာသိမ်းဆည်းခံရမှု ပြဿနာများကို ကူညီဖြေရှင်းသွားမည်ဟု ၎င်းကဆိုသည်။

“လူထုက နိုင်ငံရေးအသိပညာ အားနည်းတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ဖို့ဆိုရင် သူတို့ရဲ့နိုင်ငံရေးရေချိန်ကို မြှင့်တင်နိုင်ဖို့လိုတယ်”ဟု ဦးစိုင်းလင်းလင်းဦးကပြောသည်။

၎င်းတို့ ရှုံးနိမ့်ရသည့်အကြောင်းရင်းများအနက် အထက်ပါအကြောင်းအရာများအပြင် ပါတီ၏ အားနည်းချက်လည်းပါဝင်ကြောင်း အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင် ဒေါ်မိမိမော်က ဝန်ခံသည်။

ရွေးကောက်ပွဲကာလတွင် ပါတီအတွင်းစည်းလုံးမှုအားနည်းခဲ့ပြီး ပါတီဝင်အသစ်များသည် ပါတီထက် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားကို ရှေ့တန်းတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းကဆိုသည်။​ မည်သည့်ကိစ္စရပ်များကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုသည်ကိုမူ မသိရပေ။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၏ တပ်မဲများအားသာမှု၊ ဘောလခဲ၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုနိမ့်ကျခြင်းနှင့်အတူ ဒေသခံများ၏ ချို့တဲ့မှုစသည့် အခြေအနေများကို မပြောင်းလဲနိုင်သရွေ့ ၎င်းတို့အတွက် ရွေးကောက်ပွဲသည် ခက်ခဲသည့် ပုစ္ဆာတစ်ခုဖြစ်နေဦးမည်ဟု ဒေါ်မိမိမော်က ယုံကြည်နေသည်။

“ဒီအချက်တွေကို မပြောင်းလဲနိုင်သရွေ့ ဘောလခဲက အမြဲစိမ်းနေမှာပဲ။ ဒီအခြေအနေမှာ တစ်ခြားမြို့ကလူတွေက ဘောလခဲကလူတွေကို ဦးစိုးသိန်းကိုထည့်တယ် ဦးနှောက်မရှိဘူး၊ ငွေမက်တယ်၊ ဘာညာဆိုပြီး လိုင်းပေါ်မှာ နှိမ်ပြီး ဝေဖန်နေတယ်။ အင်န်အယ်လ်ဒီမနိုင်တဲ့အတွက် ကျွန်မတို့လည်း မျက်နှာငယ်ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပါတီကို ထောက်ခံတဲ့ပြည်သူတွေရှိတယ်ဆိုတာကို ပြောချင်တယ်။ ဒါကြောင့် နယ်မြေအခြေအနေကို မသိဘဲ ဘောလခဲကလူတွေကို ဝေဖန်အပြစ်တင် တာမျိုးတွေမလုပ်ဖို့ ကျွန်မက မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်”ဟု ဒေါ်မိမိမော်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘောလခဲမြို့နယ်၊ ရွာသစ်ကျေးရွာရှိ ဘုန်းကြီးကျောင်းတစ်ခုတွင် ဘုရားရှိခိုးနေသည့် အမျိုးသမီးကြီးတစ်ဦးကို မြင်တွေ့ရစဉ်။ ဘောလခဲမြို့နယ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲနီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ပါတီများသည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အမှားလုပ်မည့်အချိန်ကို မျက်စိဒေါက်ထောက်၍ ကြည့်နေကြသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

သံသယများ၊ မယုံကြည်မှုများနှင့် စောင့်ကြိုနေသည့် ဘောလခဲက ရွေးကောက်ပွဲ

နိုဝင်ဘာ၈ရက်ရွေးကောက်ပွဲ နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ကယားရှိ၊ ဘောလခဲမြို့နယ်တွင် ပြိုင်ဘက်ပါတီများသည် ကြိုတင်မဲပေးရာတွင် ကြုံတွေ့ရသည့် မဲသမာမှုများ၊ မရိုးသားသည့် နည်းလမ်းများအသုံးပြုမှုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲနေ့တွင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် မဲလိမ်မှုများကိုစိုးရိမ်ပူပန်ရင်း တစ်ဘက်နှင့်တစ်ဘက် မယုံကြည်မှုများဖြင့် ဝေဖန်ပြောဆိုနေကြသည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက လာမဲ့ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြို့နယ်ငါးခုကိုရွေးချယ်ထားပြီး အဲဒီမဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ အခြေအနေတွေ၊ ဒေသခံတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ မဲဆွယ်မှု၊ မဲပေးမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်အရှုံးကြေညာမှု စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့နယ်ငါးခုကတော့ ဘောလခဲ၊ မြစ်ကြီးနား၊ ပျော်ဘွယ်၊​ မြောက်ဦးနဲ့ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
အိအိတိုးလွင် ရေးသားသည်။

ကယားပြည်နယ် အလယ်ပိုင်းရှိ ဘောလခဲမြို့လေးက ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများသည် ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်ကာလ ကုန်ဆုံးတော့မည်ဖြစ်သည့်တိုင် (နိုဝင်ဘာ၆ရက်မတိုင်မီ ဆောင်းပါးရေးသားချိန်အထိ) ကိုဗစ်ကာလစည်းကမ်းချက်များကြောင့် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုများကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်မလုပ်နိုင်ကြပေ။

“ကျွန်တော်တို့ အများကြီးတော့မလုပ်နိုင်ခဲ့ဘူး။ တတ်နိုင်သလောက် လူထုနဲ့ လိုက်တွေ့တာမျိုး လောက်ပဲ လုပ်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီမှာတော့ အားလုံးကပုံမှန်ပဲ။ အေးအေးချမ်းချမ်း၊ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်ပါပဲ”ဟု ဦးသန်းထွဋ်အောင်ကပြောသည်။ သူသည် ကယားပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ဘောလခဲ မဲဆန္ဒနယ်(၂)တွင် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီက ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့်သူဖြစ်သည်။

ဘောလခဲမြို့နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်လင်းက မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလတွင် ကော်မရှင်ထံတိုင်ကြားသည့် အမှုမရှိသေးကြောင်း အတည်ပြုပြီး ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ဘောလခဲသည် တည်ငြိမ်စိတ်ချရသည့် အခြေအနေတွင်ရှိနေသည်ဟုဆိုသည်။

“ပြဿနာကြီးကြီးမားမရှိဘူး။ အားလုံးပုံမှန်ပဲ”ဟု ဦးကျော်လင်းကပြောသည်။

ကိုဗစ်-၁၉ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ရေးအတွက် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် ချမှတ်ထားသည့်အစိုးရ၏ စည်းကမ်းများသည် ရွေးကောက်ပွဲဝင်သည့် အမတ်လောင်းများနှင့်လည်း အကျုံးဝင်သည်။ အဆိုပါ ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် အမတ်လောင်းများသည် လူအနည်းငယ်ဖြင့်သာ မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုပြုလုပ်ရသည်။ အများစုမှာ တစ်အိမ်တက်ဆင်းမဲဆွယ်ခြင်းနှင့် လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာများကတစ်ဆင့် မဲဆန္ဒရှင်များနှင့်ထိတွေ့နိုင်ရန်နှင့် သတင်းအချက်အလက်များပေးနိုင်ရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြရသည်။

ကော်မရှင်ထံသို့ တရားဝင်တိုင်စာများ မရောက်ရှိဟုဆိုသော်လည်း အောက်ခြေတွင် ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာမရှိဟု မဆိုနိုင်ပေ။ ဘောလခဲမြို့၏‌ မဲဆန္ဒနယ် ငါးခုတွင် အနိုင်ရနိုင်ရေးအတွက် ပြိုင်ဘက်ပါတီများသည် နည်းမျိုးစုံသုံးကာ ကြိုးပမ်းနေကြသည်။ အနိုင်ရရန် အသုံးပြုနေသည့် ပုံစံမျိုးစုံသော နည်းဗျူဟာများကို သတိလက်လွတ်မဖြစ်အောင် ပါတီအချင်းချင်း သတိကြီးစွာဖြင့် အပြန်အလှန် စောင့်ကြည့်နေကြသည်။

၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲမြို့၏ ပြည်သူ့လွှတ်တော်အပါအဝင် မဲဆန္ဒနယ်လေးခုတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး ကယား၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၉)ကို တစ်သီးပုဂ္ဂလအဖြစ် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ဦးစိုးသိန်းက အနိုင်ရရှိထားသည်။ ဦးစိုးသိန်းသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်ဖြစ်သည့်တိုင် ထိုစဉ်က ပါတီတွင်းပြဿနာများကြောင့် တစ်သီးပုဂ္ဂလအဖြစ် ဝင်ပြိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီသို့ ပြန်လာပြီး ဘောလခဲ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ဘောလခဲမြို့အတွင်း တစ်နေရာကို မြင်တွေ့ရစဉ်။ ဘောလခဲမြို့နယ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲနီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ပါတီများသည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အမှားလုပ်မည့်အချိန်ကို မျက်စိဒေါက်ထောက်၍ ကြည့်နေကြသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲရှိ မဲဆန္ဒနယ်များတွင် ပါတီရှစ်ခုမှ အမတ်လောင်း ၄၀ဦးနှင့် တစ်သီးပုဂ္ဂလ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတစ်ဦးတို့ ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲရက် နီးလာသည်နှင့် အမျှ ပါတီတစ်ခုနှင့်တစ်ခုကြား စွပ်စွဲပြောဆိုမှုများ ပိုများလာသည်။

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုင်းကြီးသည် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်တွင် တပ်မတော်၏ ကြိုတင်မဲများ လွှမ်းမိုးသွားမည်ကို စိုးရိမ်နေသည်။ တပ်မဟာတစ်ခု၊ တပ်ရင်း သုံးရင်းနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်တစ်ခု အခြေစိုက်သည့် ဤမြို့လေးတွင် တပ်မတော်၏ ကြိုတင်မဲများသည် ရွေးကောက်ပွဲဝင်ပြိုင်သည့် အမတ်လောင်းတိုင်းအတွက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်သည်။

ဦးစိုင်းကြီးသည် ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘော်လခဲ၊ ပြည်နယ်လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၂)တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ သူသည် သူ၏သားဖြစ်သူ စိုင်းလင်းလင်းဦးကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်နေရာတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ၏ အဆိုအရ မဲဆန္ဒရှင် ၈,၀၀၀ ကျော်အနက် ၁,၀၀၀ ဝန်းကျင်သည် တပ်မတော်နှင့် ၎င်းတို့၏မိသားစုဝင်များဖြစ်နေသည်။ တပ်မတော်က ကြိုတင်မဲပေးရန် တပ်မတော်သားဦးရေ ၁၀၀ကျော် စာရင်းပေးထားသည်။

၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်များအရ ဘောလခဲ၏ မဲဆန္ဒရှင် ၆,၈၀၂အနက် ၁,၂၉၃ မဲမှာ ကြိုတင်မဲများဖြစ်သည်။ အများစုမှာ တပ်မတော်၏ကြိုတင်များဖြစ်ခဲ့ကြောင်းကို ကော်မရှင်နှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများက အတည်ပြုကြသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်လောင်း ဦးစိုးရယ်သည် ခိုင်လုံမဲ ၃၅၃ မဲအသာဖြင့် ဦးစိုင်းကြီးကို အနိုင်ပိုင်းခဲ့သည်။

ဘောလခဲမြို့နယ်အတွင်းက ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၏ ရွေးကောက်ပွဲကြော်ငြာဆိုင်းဘုတ်တစ်ခုကို မြင်တွေ့ရစဉ်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ကော်မရှင်ကထုတ်ပြန်သည့် မဲရလဒ်များအရ ပြည်နယ်လွှတ်တော် မဲဆန္ဒနယ်(၂)တွင် မဲပေးခဲ့သူ ၂,၁၇၃ ဦးအနက် ၅၁၁ဦးက ကြိုတင်မဲပေးခဲ့သည်။ တပ်မတော်၏ မဟာမိတ်ဖြစ်သော ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက ကြိုတင်မဲ ၃၂၃မဲရရှိခဲ့ပြီး အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီက ၅၇မဲသာရရှိခဲ့သည်။

“ညသန်းခေါင်အထိ စစ်တပ်ကမဲတွေ ဝင်လာတုန်းပဲ။ ရောက်တာလာတဲ့ မဲတွေက မဲစာရင်းထက် ပိုနေတာမျိုးတွေတောင်ရှိခဲ့တယ်”ဟု ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။

၂၀၁၅နှင့်မတူသည်က နိုဝင်ဘာ၈ရက်တွင် တပ်မတော်သားများနှင့် ၎င်းတို့၏မိသားစုများသည် တပ်အပြင်တွင် မဲပေးရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အတွက် ယခင်ကထက် ပိုမိုပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိပြီး ၎င်းတို့စိတ်ကြိုက် လွတ်လပ်စွာမဲပေးခွင့်ရမည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများက မျှော်လင့်ထားကြသည်။

သို့သော်ဦးစိုင်းကြီးကမူ တပ်မတော်၏ ကြိုတင်မဲများကို စိုးရိမ်နေဆဲဖြစ်သည်။ “စစ်တပ်က သူတို့ရဲ့ဆန္ဒမဲကို ၂၀၁၅ မှာလိုပဲ ကြိုတင်ထုတ်ပေးလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်”ဟု ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။

မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူးကမူ တပ်မတော်မဲ ၉၈၀တွင် မဲဆန္ဒနယ်ပြင်ပရောက် ကြိုတင်မဲပေးရန် စာရင်းပေးထားသူ ၇၂ဦးသာရှိကြောင်း ပြောသည်။ သို့သော် မဲဆန္ဒနယ်တွင်း ကြိုတင်မဲပေးခြင်းကို အောက်တိုဘာ ၆ရက်နှင့် ၇ ရက်တို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဖြစ်ရာ ထိုနှစ်ရက်အတွင်း ကြိုတင်မဲပေးသူ အရေအတွက်ကို စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်သည်။

ဦးသန်းထွဋ်အောင်ကမူ ၎င်း၏ပါတီသည် ထိုဒေသရှိ တပ်မတော်၏မဲများကို အလိုအလျောက်ရရှိနိုင်မည်ဆိုသည့် ပြောဆိုချက်ကို သဘောမတူပေ။ “သူတို့ဆန္ဒရှိသလို သူတို့ ကြိုက်နှစ်သက်တဲ့၊ သဘောကျတဲ့သူတွေကို လွတ်လပ်စွာမဲပေးနိုင်တယ်။ တစ်ကယ်လို့ ပါတီကိုပေးခဲ့ရင်လည်း သူတို့ရဲ့ဆန္ဒအရ ပေးတာပါပဲ”ဟု သူကပြောသည်။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီတစ်ခုတည်းသာမဟုတ်ဘဲ လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲအနိုင်ရရှိရန် မရိုးသားသောနည်းလမ်းများကို အသုံးပြုသည်ဟု စွပ်စွဲခံနေရသည့် အခြားပါတီများလည်း ရှိသည်။ 

အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ၏ အမတ်လောင်း စိုင်းလင်းလင်းဦးက အသက် ၆၀ကျော်များ ကြိုတင်မဲပေးရာတွင် မဲပေးမည့်သက်ကြီးရွယ်အိုများကို ကား၊ ဆိုင်ကယ်များဖြင့် မဲရုံသို့ခေါ်ဆောင်လာကာ မဲပေးစေသည့် အဖြစ်အပျက်များရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

“တချို့ကျေးရွာအုပ်စုတွေက ရွာသုံးရွာနဲ့ ဖွဲ့ထားတာမျိုးရှိတယ်။ တစ်ကယ်လို့ မဲရုံတစ်ခုကိုရွာတစ်ရွာမှာ ဖွင့်ထားတယ်ဆိုရင် တစ်ခြားရွာကလူတွေက လာရတယ်။ တစ်ရွာနဲ့တစ်ရွာ ဝေးတော့ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေကို တစ်ခြားပါတီကလူတွေက ကားတွေ၊ ဆိုင်ကယ်တွေနဲ့ မဲရုံတွေကိုခေါ်သွားပြီး သူတို့ပါတီတွေမဲပေးခိုင်းတာမျိုးတွေရှိတယ်”ဟု စိုင်းလင်းလင်းဦးကပြောသည်။

ထိုကိစ္စကို ဘောလခဲမြို့နယ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲသို့ ရွေးကောက်ပွဲနေ့မတိုင်မီ ဖြေရှင်းပေးရန် အကြောင်းကြားထားသည်ဟု စိုင်းလင်းလင်းဦးက ဆိုသည်။

ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲနေဆဲဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် တပ်မတော်နှင့် အရပ်သားလူဦးရေ ကွာဟမှုမရှိခြင်းက အနိုင်အရှုံးကို ယတိပြတ်ပြောဆိုရန် စိုင်းလင်းလင်းဦးအတွက် ခက်ခဲစေသည်။ ဘောလခဲသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးအနိုင်ပိုင်းထားသည့် နေရာဖြစ်သည့်တိုင် လက်ရှိအချိန်တွင် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကို ထောက်ခံသူ အများအပြားရှိလာသည်ဟု သူက ပြောသည်။(ဆောင်းပါးရေးသားစဉ်က ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။) ထို့အတူ မဲပေးရန်တွေဝေနေသူများလည်းရှိနေသည်။

“ကျနော်တို့ ဘယ်နှစ်နေရာနိုင်မလဲ အတိအကျမပြောနိုင်သေးဘူး။ အခုထိတော့ အနိုင်၊ အရှုံးက ၅၀ – ၅၀ ပါ”ဟု သူကပြောသည်။

ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ်၊ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးခေါင်းဆောင် ဒေါ်ညွန့်မေကို မြင်တွေ့ရစဉ်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ဤအတောအတွင်း ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ်၊ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးခေါင်းဆောင် ဒေါ်ညွန့်မေက ၎င်း၏အဖွဲ့ဝင်များသည် အခြားနိုင်ငံရေးပါတီများ မသမာသည့်နည်းလမ်းများအသုံးပြု၍ မဲရရှိရန်ကြိုးစားနေသည်ကို မျက်မြင်တွေ့ကြုံခဲ့ရသည်ဟု ပြောသည်။

အမှတ် (၁,၀၀၅) နယ်ခြားစောင့်တပ်အခြေစိုက်ရာ ရွာသစ်ရွာအတွင်းရှိ မဲရုံတစ်ခုတွင် သက်ကြီး ရွယ်အိုများကို မဲထည့်ရာတွင် ကူညီပေးသည်ဟုဆိုကာ မဲရုံတာဝန်ရှိသူများက မဲဆန္ဒရှင်များကိုယ်စားပါတီတစ်ခုခုကို မဲရရန်လုပ်ဆောင်ပေးနေသည်ဟု ဒေါ်ညွန့်မေကပြောသည်။

“အသက်ကြီးတဲ့သူတွေက မျက်စိမမြင်တာ၊ ဘယ်လိုမဲပေးရမယ်ဆိုတာ မသိဘူးလေ။ အဲဒီတော့ မဲရုံမှာရှိတဲ့ တစ်ဘက်ပါတီက လူတွေက ကူညီသလိုနဲ့ အဘိုး၊ အဘွားတွေလက်ကိုကိုင်ပြီး သူတို့ပါတီကို တံဆိပ်တုံးထုလိုက်တာမျိုးတွေရှိတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အရေးယူဖို့ကျေးရွာအုပ်စု ကော်မရှင်ကို တိုင်ကြားထားပါတယ်” ဟုသူကပြောသည်။ 

အခြားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကလည်း ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီသည် မဲဆန္ဒရှင်များကို မဲရုံသို့ကားဖြင့် ပို့ဆောင်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များလည်း ရှိကြောင်းဆိုသည်။ သို့သော် ဒေါ်ညွန့်မေကမူ ယင်းသို့ပြောဆိုချက်များကို ငြင်းဆန်သည်။

“ကျွန်မတို့က ဥပဒေနဲ့အညီပဲ လုပ်ဆောင်နေတာပါ”ဟု ဒေါ်ညွန့်မေကပြောသည်။

ဘောလခဲမြို့တွင်ရှိသည့် မဲဆန္ဒရှင် ၈,၀၀၀ကျော်တွင် အသက် ၆၀နှင့်အထက် ကြိုတင်မဲပေးခွင့်ရှိသူ ၆၉၄ ဦးရှိပြီး အောက်တိုဘာ၂၉ရက်မှ နိုဝင်ဘာ၅ရက်အထိ ၆၀၀ဦးဝန်းကျင် ကြိုတင်မဲထည့်ခဲ့ကြောင်း ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ အတွင်းရေးမှူးကပြောသည်။ လာမည့် တနဂ်နွေနေ့ (မနက်ဖြန်)၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့်နေ့တွင် ဘောလခဲမြို့တွင် မဲရုံပေါင်း၁၆ရုံ ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး တာဝန်ချထားသည့် မဲရုံဝန်ထမ်းအင်အားမှာ ၃၆၀ဦး ဖြစ်သည်။

ဘောလခဲမြို့နယ်ရှိ ကျေးလက်ဒေသမြင်ကွင်းတစ်ခုကို ဩဂုတ်လအတွင်း မြင်တွေ့ရစဉ်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

အနီရောင်လွှမ်းဖို့ မသေချာတဲ့ ဘောလခဲရဲ့ အစိမ်းရောင်ဇုန်

ယခင်ရေတပ် စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်း ဦးစိုးသိန်း၏ရက်ရောသည့် ငွေကြေးသုံးစွဲမှုကြောင့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီသည် ဘောလခဲမြို့နယ်တွင် ထပ်မံအနိုင်ရရန် အလားအလာကောင်းနေသည်။ ထို့ပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ကန့်သတ်ချက်များကလည်း ၎င်း၏ ပြိုင်ဘက်များကိုလည်း မဲဆွယ်ရာတွင် အခက်တွေ့စေသည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက လာမဲ့ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြို့နယ်ငါးခုကိုရွေးချယ်ထားပြီး အဲဒီမဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ အခြေအနေတွေ၊ ဒေသခံတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ မဲဆွယ်မှု၊ မဲပေးမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်အရှုံးကြေညာမှု စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့နယ်ငါးခုကတော့ ဘောလခဲ၊ မြစ်ကြီးနား၊ ပျော်ဘွယ်၊​ မြောက်ဦးနဲ့ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
အိအိတိုးလွင် ရေးသားသည်။

စက်တင်ဘာလအစောပိုင်း တရားဝင်မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများ စတင်ခဲ့ချိန်တွင် ကယားပြည်နယ်က အမတ်လောင်းများသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကို သောကကင်းဝေးစွာ စတင်နိုင်ခဲ့သည်။ ထူးခြားစွာပင် ကယားပြည်နယ်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကိုဗစ်-၁၉ကပ်ရောဂါ ကင်းစင်နယ်မြေတစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့သော် အခြားမြို့နယ်များနည်းတူ အောက်တိုဘာ၁၅ရက်တွင် ကိုဗစ်ရောဂါကို မလွှဲမရှောင်လက်ခံလိုက်ရပြီး ပထမဆုံးအတည်ပြုလူနာတွေ့ရှိကြောင်း ကြေညာခဲ့ရသည်။

သို့သော်ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ  နိုဝင်ဘာ၆ရက်တွင် အဆုံးသတ်မည့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလအတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ချမှတ်ထားသောလမ်းညွှန်ချက်များမှ ကယားပြည်နယ်သည် မည်သည့်အခါမျှ ကင်းလွတ်ခွင့်မရခဲ့ပေ။ ကော်မရှင်သည် မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုများကို လူ ၅၀ဦး ထက်မကျော်ရန် ကန့်သတ်ခဲ့ပြီး တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး‌ ခြောက်ပေအကွာတွင် နေစေခြင်းနှင့် အခြားလိုက်နာရမည့်စည်းကမ်းများကို ချမှတ်ခဲ့သည်။

အဆိုပါကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ကယားပြည်နယ်၊ ဘောလခဲမြို့နယ်၏ မဲဆန္ဒနယ်ငါးခုတွင်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် နိုင်ငံရေးပါတီရှစ်ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း၄၀ဦးနှင့် တစ်သီးပုဂ္ဂလအမတ်လောင်းတစ်ဦးတို့သည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် မည်သူမျှ အခြားသူထက် ပိုသည့်အခွင့်အရေး မရကြပေ။ ၎င်းတို့၏ နည်းဗျူဟာမှာ တစ်အိမ်တက်ဆင်းသွားကာ လူ၅၀ထက်နည်းသော လူထုစုဝေးပွဲများကို ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ် ဦးကျော်သန်းသည် သူလက်ရှိအနိုင်ရထားသည့် ဘော်လခဲမြို့နယ် ၊အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၃)တွင် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရန် ကြိုးစားနေသူဖြစ်သည်။

“လူအများနဲ့ မဲဆွယ်ပွဲတွေလုပ်ဖို့ အဆင်မပြေဘူး။ လုပ်တဲ့သူတွေလည်း လူထုကမကြိုက်ကြဘူး။ ကျွန်တော့်ကို လူထုကသိပြီးသားပဲလေ။ အခုအချိန်မှာ ငါးနှစ်အတွင်း ကျွန်တော် ဘာတွေလုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတာကို သူတို့ကိုပြန်ရှင်းပြတာမျိုး၊ နောက်လုပ်နိုင်မဲ့ အစီအစဉ်တွေကို ရှင်းပြတာမျိုးတော့ လုပ်နေတယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ကယားပြည်နယ်မြေပုံ (Thibi အဖွဲ့က ဖန်တီးသည်)

ဘောလခဲမြို့၏ နိုင်ငံရေးအနေအထားသည် အခြားဒေသများနှင့် ကွဲလွဲသည်။ ထူးခြားချက်မှာ ဒေသ၏ နိုင်ငံရေးကိုဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မဟုတ်သော အခြားနိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက လွှမ်းမိုးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ မဲဆန္ဒနယ်မျိုး မြန်မာနိုင်ငံတွင် များများစားစားမရှိပေ။

ဘောလခဲသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ အင်အားကောင်းသည့် နေရာတစ်ခုဖြစ်နေသည်။ တပ်မတော်နှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီသည် ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဘောလခဲမဲဆန္ဒနယ်အများစုကို သိမ်းပိုက်လိုက်ခြင်းဖြင့် ပြည်နယ်အတွင်း အစိမ်းရောင်နယ်မြေတစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်ခဲ့သည်။ ကယားပြည်နယ်တစ်ခုလုံးတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးနိုင်ခဲ့သည့် ခုနစ်နေရာအနက် လေးနေရာမှာ ဘောလခဲတွင် အနိုင်ရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

ကျန်ရှိနေသည့် ဘောလခဲ၏ အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၉)တွင် ဦးစိုးသိန်းက အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ တပ်မတော်ရေတပ်အကြီးအကဲဟောင်းနှင့် သမ္မတရုံးဝန်ကြီးဟောင်းဖြစ်သူ ၎င်းသည် ပါတီအတွင်း ဂိုဏ်းဂဏတိုက်ပွဲများကြောင့် ယခင်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကိုယ်စားပြု၍ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခွင့်မရရှိခဲ့ပေ။ ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်သီးပုဂ္ဂလအနေဖြင့် ဝင်ပြိုင်ခဲ့သည့် ဦးစိုးသိန်းသည် ယခုနှစ်တွင် သူ၏မိခင်ပါတီသို့ ပြန်လာပြီး ဘောလခဲမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။

၎င်း၏ချမ်းသာကြွယ်ဝမှုကို မဲဆန္ဒရှင်များအတွက်တိုက်ရိုက် သုံးစွဲခြင်းကြောင့် ဦးစိုးသိန်းသည် ဘောလခဲမြို့တွင် လူထုထောက်ခံမှုကို ဆက်လက်သိမ်းပိုက် ထားနေဆဲဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ငွေကြေးကြွယ်ဝမှုနှင့် ရက်ရောသည့် ပေးကမ်းလှူဒါန်းမှုများက အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(အင်န်အယ်လ်ဒီ)ပါတီက ၎င်း၏ပြိုင်ဘက် အမတ်လောင်းစိုင်းလင်းလင်းဦးအတွက် မဲဆန္ဒရှင်များကို မဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် အဓိကစိန်ခေါ်မှု ဖြစ်နေသည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက ယခင်ဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြခဲ့သကဲ့သို့ ရွေးကောက်ပွဲသည် ဘောလခဲဒေသခံများအတွက် ဝင်ငွေသီးသည့် အချိန်ကာလတစ်ခုဖြစ်သည်။ အကြောင်းမှာ မည်သူကမျှ ဦးစိုးသိန်းကဲ့သို့ ၎င်းတို့ကို ပေးကမ်းထောက်ပံ့နိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ယခုနှစ်မေလတွင်ဦးစိုးသိန်းသည် သိန်းတစ်ရာကျော်တန်ဖိုးရှိသည့် လူနာတင်ယာဉ်တစ်စီးကို ဘောလခဲအခြေစိုက် ထာဝရတွဲလက်များ လူမှုကူညီရေးအသင်းကို လှူဒါန်းခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့အတွက် ဦးစိုးသိန်း ဘယ်နေရာကပြိုင်ပြိုင် အရေးမကြီးဘူး။ အရေးကြီးတာ ဘောလခဲမှာပြိုင်ဖို့ပဲ”ဟု ထာဝရတွဲလက်များလူမှုကူညီရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဇော်ဦးကပြောသည်။ အသင်းသို့လှူဒါန်းမှုများကြောင့် အသင်းဝင် ၃,၂၀၀ ဦးခန့်သည် ဦးစိုးသိန်းကို မဲထည့်မည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။

“(အဖွဲ့ဝင်)အားလုံးမဟုတ်တောင် အမာခံအဖွဲ့ဝင် ၇၂၀ရဲ့မဲကို ဦးစိုးသိန်းရဖို့ ကျွန်တော် တာဝန်ယူတယ်။ ကျွန်တော်တို့က ကျေးဇူးသိတတ်တယ်။ သူလုပ်ပေးခဲ့တာတွေအတွက် ကျွန်တော်တို့ ကျေးဇူးပြန်ဆပ်နိုင်တာ ဒါပဲရှိတယ်”ဟု ဦးဇော်ဇော်ဦးကပြောသည်။

၂၀၁၂၊ မေ၂၅ရက်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံ၊ တိုကျိုမြို့တွင် ကျင်းပသည့် နိုင်ငံတကာ အစည်းအဝေးတစ်ခုတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားနေသည့် စက်မှုဝန်ကြီးဟောင်း ဦးစိုးသိန်းကို မြင်တွေ့ရစဉ်။ (အေအက်ဖ်ပီ)

ဘောလခဲမဲဆန္ဒရှင် ၈,၀၀၀ကျော်အနက် အသင်းအမာခံများ၏ မဲအရေအတွက်သည် အနည်းငယ်မျှသာဖြစ်သည့်တိုင် ဦးစိုးသိန်းအဖို့ အားသာချက်ဖြစ်ရာ ယင်းကို အင်န်အယ်လ်ဒီအမတ်လောင်းများက လျစ်လျူရှုမထားနိုင်ပေ။ 

“ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် ဦးစိုးသိန်းက လူထုထောက်ခံမှုရနေတုန်းပဲ”ဟု ဘောလခဲပြည်နယ်လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ် (၁)တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီအမတ်လောင်း‌ ဒေါ်မိမိမော်ကပြောသည်။ ဦးစိုးသိန်း၏ ထောက်ပံ့လှူဒါန်းမှုများသည် ဘောလခဲဒေသခံများ၏စိတ်ထဲတွင် အမြစ်တွယ်နေသလိုဖြစ်နေသည်ဟု ဒေါ်မိမိမော်ကပြောသည်။

“အစိုးရငွေနဲ့ဆောက်ခဲ့တဲ့ တံတားတောင်သူတို့က ဦးစိုးသိန်းတံတားလို့ ခေါ်ကြတာ”ဟု ၎င်းကပြောသည်။

သို့သော် အားလုံးသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးကိုထောက်ခံသူများ မဟုတ်ဟု ဒေါ်မိမိမော်က ယုံကြည်သည်။ “အစိမ်းကိုထည့်ရမလား ၊အနီကိုထည့်မလား”ဟု တွေဝေနေသူများရှိသည်ကို နားလည်ထားသည့်အတွက် မဲဆွယ်ပွဲကြီးတစ်ခုကို မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင်လုပ်ကာ လူထုကို စိတ်ပိုင်းဖြတ်နိုင်အောင် လုပ်ချင်သည့်စိတ်ဆန္ဒ ၎င်းတွင်ရှိနေသည်။ သို့သော် ၎င်း၏ဆန္ဒသည် ကိုဗစ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေး စည်းမျဉ်းများကြောင့် အကောင်အထည်ပေါ်ရန် အဟန့်အတားဖြစ်နေသည်။ 

“လူတွေ ကျွန်မတို့ဘက်ကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံလာအောင် ကမ်ပိန်း (မဲဆွယ်စည်းရုံးမှု) ကြီးကြီးတစ်ခုလောက် လုပ်ပစ်ချင်တာ။ ဘောလခဲမြေကို အစိမ်းကနေ အနီကိုပြောင်းလဲနိုင်ချင်တာ”ဟု ဒေါ်မိမိမော်က ပြောသည်။

“ဒါပေမဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရဖို့ထက် လူတွေရဲ့ကျန်းမာရေးကို ဦးစားပေးမှာမို့ မလုပ်ဖြစ်ပါဘူး”ဟု သူကပြောသည်။ မဲဆွယ်ပွဲကြီးအစား လက်ရှိသူလုပ်နိုင်သည်က တစ်အိမ်တက်ဆင်း မဲဆွယ်စည်းရုံးခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုနည်းလမ်းသည် လက်တွေ့တွင် အကျိုးရှိနိုင်ပါ့မလားဆိုသည်ကို သူကိုယ်တိုင်သံသယဖြစ်နေဆဲပင်။

“ကျွန်မအတွေ့အကြုံအရ ဒေသခံတွေက ရိုးသားပြီး ခေါင်းမာတာ။ သူတို့ရဲ့ ခံယူချက်ကိုပြောင်းဖို့ တော်တော်ခက်တယ်။ ဒါဆို ဒါပဲ။ ဖျောက်နိုင်ဖို့ ခက်တယ်။ ဦးစိုးသိန်းက သူတို့အတွက်အများကြီး လုပ်ပေးတယ်။ ကျေးဇူးရှိလို့ မဲထည့်ရမယ်။ မထည့်ရင် သံသရာအထိ အကြွေးပါမယ်လို့ ထင်နေတာ”ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ဒေါ်မိမိမော်သည် နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲတွင် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကိုယ်စား ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် ဗဟိုကော်မတီ၏ အထူးအခွင့်အရေး ပေးခံရသူဖြစ်သည်။ ပါတီအခြေခံစည်းမျဉ်းအရ ယခင်ရွေးကောက်ပွဲများတွင် အခြားပါတီမှ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ဖူးသူများသည် ပါတီအလံအောက်တွင်ဝင်ပြိုင်ခွင့်မရှိပေ။ ဒေါ်မိမိမော်သည် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ၏ အမာခံပါတီဝင်တစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း  ပါတီတွင်းပြဿနာများကြောင့် ပါတီမှထွက်ကာ ၂၀၁၅တွင် ဘောလခဲပြည်နယ်လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၂)တွင် ကယားလူမျိုးစုဒီမိုကရေစီပါတီကို ကိုယ်စားပြု၍ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီက အနိုင်ရရှိခဲ့သည်။ 

ဘောလခဲမြို့နယ်၊ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ဦးစိုင်းကြီးက ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၎င်းတို့မြို့နယ်ရှိ နေရာအားလုံးတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ရခြင်းမှာ ဒေသခံမဟုတ်သူကိုယ်စားလှယ်လောင်းများပါဝင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဟု ယုံကြည်နေသည်။ 

“ဒီတစ်ခါတော့ ကျွန်တော် မရှုံးချင်ဘူး။ နေရာအများစုအနိုင်ရဖို့ ဒေသခံတစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဒေါ်မိမိမော်ကို ပါတီအကျိုးအတွက်လက်ခံဖို့ ပါတီကလူကြီးတွေကို ကျွန်တော်တင်ပြခဲ့တာ”ဟု ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။

ဖရွန်းတီးယားမြန်မာသည် ယခုနှစ် ဩဂုတ်လက ဘောလခဲမြို့သို့ ရောက်သောအခါဒေသခံအများစုက မည်သူ့ကိုမဲပေးရမည်ကို မဆုံးဖြတ်ရသေးဟုဆိုကြသည်။ သို့သော် ဦးစိုးသိန်းကို ထောက်ခံသည့် ခိုင်မာသောအစုအဖွဲ့က ရှိနှင့်နေပြီးဖြစ်သည်။

အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကို ကိုယ်စားပြု၍ ဘော်လခဲပြည်နယ်လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၁)တွင် ယှဉ်ပြိုင်မည့် ဒေါ်မိမိမော်သည် ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်စည်းရုံးရာတွင် မဲဆန္ဒရှင်များကိုလည်း ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ အသိပညာပေးခဲ့သည်။ (ဓာတ်ပုံ | ပေးပို့)

ထိုသို့ဖြစ်သော်လည်း အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီသည် လာမည့်နိုဝင်ဘာ၈ရက် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၂၀၁၅ကထက် ပို၍အခြေအနေကောင်းလိမ့်မည်ဟု ဦးစိုင်းကြီးက ယုံကြည်သည်။ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲတွင် လူထု၏အကြောက်တရားကြောင့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းရှာရန် အခက်အခဲများရှိခဲ့သည်။

တပ်မဟာဗျူဟာ၊ တပ်ရင်းသုံးရင်းနှင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်တစ်ခု အခြေစိုက်ထားသည် မြို့ငယ်လေးက ဒေသခံများသည် ဒီမိုကရေစီနစ်ကျင့်သုံးသည်ဟု အစိုးရကကြွေးကြော်နေသည့်တိုင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အမြစ်တွယ်သည့် အကြောက်တရားကို တွန်းလှန်နိုင်ခဲ့ကြဟန်မရှိပေ။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကို ဆန့်ကျင်ကာ အခြားပါတီများကို ထောက်ခံပါက ၎င်းတို့တွင် အန္တရာယ်ရှိနိုင်သည်ဟု ခိုင်မာစွာ ယုံကြည်ထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

“အဲဒီအချိန်တုန်းက အင်န်အယ်လ်ဒီနဲ့ ပူးပေါင်းမယ်ဆိုရင် သတ်ပစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာမျိုးတွေတောင်ရှိခဲ့ဖူးတယ်။ တပ်ကို ပြားပြားဝပ်နေအောင် ကြောက်ခဲ့ရတာ။ တပ်ကြီးစိုးတဲ့ ဒေသတွေမှာ လူတွေအကြီးအကျယ် ဖိနှိပ်ခံခဲ့ရတယ်။ ကျွန်တော်တို့ စစ်ဖိနပ်နဲ့ အနင်းခံဖူးပြီး ထောင်ခဏခဏ ကျခံခဲ့ရတာ။ ဒီဒေသမှာ နိုင်ငံရေးလုပ်တာ တော်ရုံစိတ်နဲ့ မရဘူး”ဟု ဦးစိုင်းကြီးက ပြောသည်။ အင်န်အယ်လ်ဒီအစိုးရလက်ထက်တွင် လူထု၏ စိုးရိမ်မှုများတဖြည်းဖြည်းလျော့နည်းသွားသည်ဟု သူကဆိုသည်။

“ပါတီဝင်၊ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ဖို့ စိတ်ဝင်စားလာကြတယ်။ အခုဆိုပါတီဝင် ၁,၀၀၀ ကျော်နေပြီ။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက ဘောလခဲမှာ အနိုင်ရခဲပေမဲ့  ဗဟိုအစိုးရရဲ့ အကူအညီမပါဘဲ ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ လူတွေ နားလည်းလာကြပြီ။ ဒီနှစ်မှာ အစိုးရဖွဲ့နိုင်မဲ့ပါတီက ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေကို မဲပေးသင့်တယ်ဆိုတာကို သူတို့နားလည်လာကြပြီ”ဟု ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။ 

တပ်မတော်ကြီးစိုးသည့် ဒေသဖြစ်ခဲ့သဖြင့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီနှင့် ဆက်နွှယ်ရမည်ကို ကြောက်ရွံ့စိတ်များ ဘောလခဲရှိ ဒေသခံများအကြား ရှိခဲ့သည်ဟု အင်န်အယ်လ်ဒီဥက္ကဋ္ဌ (ဘောလခဲ) ဦးစိုင်းကြီးကပြောသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

အနိုင်ရပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်များနှင့်  အင်န်အယ်လ်ဒီဦးဆေင်သည့် ပြည်နယ်အစိုးရတို့ကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိသည့်အတွက် လွန်ခဲ့သည့် ငါးနှစ်တာကာလအတွင်း ပြည်နယ်၏ အခြားမြို့နယ်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဘောလခဲမြို့သည် တိုးတက်မှုတွင် နောက်ကျကျန်ရစ်ခဲ့သည်ဟု ဒေသခံများနှင့် အမတ်များကဆိုသည်။

“ဘောလခဲမှာ အင်န်အယ်လ်ဒီအမတ်တွေ ရှုံးနိမ့်ခဲ့တော့ တစ်ခုခုဆို အစိုးရ ကျွန်တော်တို့ကို မကူညီချင်ဘူး။ ဒေသခံတွေမဲပေးလိုက်တဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်တွေက တင်ပြရင်လည်း အစိုးရက သူတို့ပြောတာတွေကို လျစ်လျူရှုလိုက်တယ်”ဟု မြို့ခံရွာသစ်ကျေးရွာမှ ဦးဝင်းမောင်ကပြောသည်။ “ဒါကြောင့် ဘောလခဲကကျန်မြို့တွေနဲ့ယှဉ်ရင် မတိုးတက်တာ အံ့သြစရာမဟုတ်ဘူး”ဟု သူကပြောသည်။

ဘောလခဲ၌ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင်ဦးရေသည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင် ၂,၀၀၀ကျော်နှင့် ယှဉ်ပါက ထက်ဝက်နီးပါး နည်းပါးသေးသည်။ ဦးစိုးသိန်းရရှိထားသည့် လူထုထောက်ခံမှုနှင့် ၁,၂၀၀ ဝန်းကျင်ရှိသည့်တပ်မဲပေါင်းလိုက်ပါက  ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီသည် နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲတွင် နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံအောင်ပွဲမခံနိုင်ဟု ယတိပြတ်မပြောနိုင်ပေ။ “ဘောလခဲမှာ အင်န်အယ်လ်ဒီက သုံးနေရာလောက်နိုင်ခဲ့ရင်တော့ ကျွန်တော် အရမ်းဂုဏ်ယူမိမှာ”ဟု ဦးစိုင်းကြီးက စိတ်အားထက်သန်စွာပြောသည်။

ဘောလခဲမြို့နယ် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဥက္ကဋ္ဌနှင့် ဘောလခဲပြည်သူ့လွှတ်တော်အမတ် ဦးအေးမောင်က သူ၏ပါတီသည် ဘောလခဲကိုနောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံပိုင်ဆိုင်နိုင်မည်ဟု ယုံကြည်သည်။ 

“အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကြီးစိုးတဲ့လွှတ်‌တော်မှာ ကျွန်တော်တို့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးအမတ်တွေ အခက်အခဲရှိတာအမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ အကောင်းဆုံးလုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ပြည်သူတွေသိပါဝယ်”ဟု ဦးအေးမောင်ကပြောသည်။

ဦးအေးမောင်သည် ၂၀၁၀နှင့် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲများတွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အမတ်အဖြစ်ရွေးချယ်ခံသည့်တိုင် ယခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဦးစိုးသိန်းကို ၎င်း၏နေရာတွင် ကျေနပ်စွာယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၏ ဘောလခဲမြို့နယ် ဥက္ကဋ္ဌစောနီနီကမူ ၎င်း၏ပါတီသည် အခြားပါတီများကို လူအင်အား၊ ငွေကြေးအင်အား မယှဉ်နိုင်သဖြင့် နိုင်ဖို့မသေချာကြောင်းပြောသည်။ (ငြိမ်းဆုဝေကျော်စိုး | ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)

ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ၊ ဘောလခဲမြို့နယ်ဥက္ကဋ္ဌစောနီနီက အင်အားကြီးသည့် ပါတီကြီး နှစ်ခုကြားတွင် သူ့ပါတီ၏အခြေအနေက စိုးရိမ်စရာအခြေအနေတွင် ရောက်ရှိနေသည်ဟုဆိုသည်။

ကယားပြည်နယ်ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် လူမျိုးပေါင်းစုံဒီမိုကရေစီပါတီ(ကယားပြည်နယ်) နှင့် ကယားလူမျိုးစုဒီမိုကရေစီပါတီတို့ ပေါင်းစည်းထားသည့် နိုင်ငံရေးပါတီသစ်ဖြစ်သည်။ ပါတီသစ်သည်  ပြည်နယ်၏အခြားဒေသများတွင်  လူထုထောက်ခံမှု အားကောင်းနေသည့်တိုင် ဘောလခဲတွင် ပါတီဝင်အင်အားမှာ ၂၀၀ခန့်သာရှိသည်။ ပါတီရုံးခန်းမဖွင့်နိုင်သေးသကဲ့သို့ ငွေကြေးအင်အား တောင့်တင်းမှုလည်း မရှိပေ။

“ပါတီက ဘောလခဲအမတ်နေရာအားလုံးကို ဝင်ပြိုင်ပေမဲ့ အမတ်လောင်းတွေကို အကူအညီပေးနိုင်တာမျိုး သိပ်မရှိဘူး။ သူတို့ပိုက်ဆံနဲ့ပဲ စိုက်ပြီးလုပ်ရတာ။ ပါတီမှာလည်း ရန်ပုံငွေဆိုတာ မရှိဘူး”၎င်းက ဖရွန်းတီးယားမြန်မာကို ပြောသည်။ 

“ကျွန်တော်တို့ နိုင်ဖို့မသေချာဘူး”ဟု ၎င်းက စိတ်မသက်မသာဖြင့် ပြောသည်။

ပါတီများပေါင်းစည်းခြင်းဖြင့် အင်အားကောင်းလာသောသော တိုင်းရင်းသားပါတီများသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်စပ်ဒေသများစွာရှိ ရွေးကောက်ပွဲမြေပုံကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရန် ကြိုးစားနေကြသည်။ ဘောလခဲတွင်မူ လက်ရှိရွေးကောက်ခံများသာ ဆက်လက်ကြီးစိုးနိုင်မည့် ရွေးကောက်ပွဲ အခင်းအကျင်းကို တွေ့မြင်နေရသည်။

Ei Ei Toe Lwin

Ei Ei Toe Lwin

Ei Ei Toe Lwin began working as a journalist in 2010 when she joined the Myanmar Times and has been reporting on Myanmar political affairs for around a decade. Prior to joining Frontier in July 2020 she was chief of staff of the English and Myanmar versions of the Myanmar Times.

Support our independent journalism and get exclusive behind-the-scenes content and analysis

Stay on top of Myanmar current affairs with our Daily Briefing and Media Monitor newsletters.

Sign up for our Frontier Fridays newsletter. It’s a free weekly round-up featuring the most important events shaping Myanmar