ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်းက မဲဆန္ဒနယ်များကို ကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီနှင့် ယင်းတို့ကို ရယူသိမ်းပိုက်ရန် ကြိုးစားနေသည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီတို့အကြား ပြင်းထန်သည့် ရွေးကောက်ပွဲပြိုင်ဆိုင်မှုများကြောင့် မဲဆွယ်ကာလတွင် တင်းမာမှုအချို့ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
ဖရွန်းတီးယားမြန်မာက လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မြို့နယ်ငါးခုကိုရွေးချယ်ထားပြီး အဲဒီမဲဆန္ဒနယ်တွေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ အခြေအနေတွေ၊ ဒေသခံတွေရဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေရဲ့ မဲဆွယ်မှု၊ မဲပေးမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်အရှုံးကြေညာမှု စတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို တင်ဆက်ပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့နယ်ငါးခုကတော့ ဘောလခဲ၊ မြစ်ကြီးနား၊ ပျော်ဘွယ်၊ မြောက်ဦးနဲ့ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
ဆွေလဲ့မွန် ရေးသားသည်။
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်သည် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၏ အမာခံနယ်မြေဖြစ်သည်။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီသည် ၂၀၁၅က ပျော်ဘွယ်၏ မဲဆန္ဒနယ် အားလုံးတွင် အနိုင်ရခဲ့သည်။ ယင်းသို့အနိုင်ရခဲ့ခြင်းမှာ အမျိုးသားရေးအမည်ခံအဖွဲ့များ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုကြောင့်ဟု ပြိုင်ဘက်အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (အင်န်အယ်လ်ဒီ)ပါတီက ယူဆသည်။
ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်တွင် ယှဉ်ပြိုင်ရန် ပြင်ဆင်နေသော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ကျေးလက်ဒေသများကို အဓိကထား၍ မဲဆွယ်လျက်ရှိသည်။ အကြောင်းမှာ ပျော်ဘွယ်၏ ၈၇ရာခိုင်နှုန်းသော မဲဆန္ဒရှင်များမှာ ကျေးလက်နေပြည်သူများဖြစ်၍ဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်တွ၍ မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိသည့် တစ်မြို့နယ်လုံး၏ လူဦးရေသည် ၂၁၃,၈၂၃ဦးဖြစ်သည်။
နိုင်ငံရေးပါတီခုနှစ်ခုက ကိုယ်စားလှယ်လောင်း၂၀ဦးသည် ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်၏ မဲဆန္ဒနယ်လေးခုတွင် ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ ယင်းတို့မှာ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်တစ်ခု၊ တိုင်းဒေသကြီးမဲဆန္ဒနယ် နှစ်ခုနှင့် ပျော်ဘွယ်နှင့် ရမည်းသင်းမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည့် အမျိုးသားလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၁၀) (မန္တလေး)တို့ဖြစ်ကြသည်။
အခြားနိုင်ငံရေးပါတီများရှိသည့်တိုင် ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်သည် ပါတီကြီးနှစ်ခုဖြစ်သည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီနှင့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီတို့သာ အဓိက၊ အကြိတ်အနယ်ယှဉ်ပြိုင်ရာ နယ်မြေဖြစ်လာသည်။
အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကလည်း ယခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်းက မဲဆန္ဒနယ်များကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီထံမှ ရယူသိမ်းပိုက်ရန် ပြင်ဆင်သည်ဖြစ်ရာ ပါတီနှစ်ခုအကြား ပြိုင်ဆိုင်မှုက ပြင်းထန်လာသည်။ ပြင်းထန်လာသည့် ပြိုင်ဆိုင်မှုနှင့်အတူ စိုးရိမ်ဖွယ်ကောင်းသော တင်းမာမှုအခြေအနေများလည်း ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်ကာလအတွင်း ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။
ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်များသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးစဉ်တွင် ၎င်းတို့၏ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို နှောင့်ယှက်ခဲ့သည်ဟု အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီ၏ ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်ဥက္ကဋ္ဌဦးအေးချိုက စွပ်စွဲသည်။
“ကျွန်တော်တို့ ရွာတစ်ရွာကို ဝင်တဲ့အခါကျတော့ တခါတလေ သူတို့က ကျွန်တော်တို့ရှေ့မှာ လာ ကကြတယ်။ မလှမ်းမကမ်းကနေပြီးတော့လည်း ရိုင်းပြဆဲဆိုတာမျိုးရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ သည်းခံပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပိုဆိုးလာရင် တရားစွဲဖို့ပြင်ဆင်သွားမယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။
ယင်းသို့ ထိပ်တိုက်တိုးမှုများကို ရှောင်ရှားရန် နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ကျေးရွာများသို့ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ဆင်းမည်ဆိုပါက မြို့နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲကို သွားမည့်ရက် ကြိုတင်အကြောင်းကြားရလေ့ရှိသည်။ ယင်းမှသာ ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲက ပါတီများနှင့် ၎င်းတို့၏ ထောက်ခံသူများအကြား တင်းမာမှုမဖြစ်ပွားစေရန် စီစဉ်ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ပြိုင်ဘက်ပါတီများအကြား ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည့် တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းမှုများရှိသော်လည်း ပါတီများ၏ ဝန်းရံသူများသည် အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသများတွင် ၎င်းတို့၏ ပြိုင်ဘက်များကို မကြာခဏ ရန်စသည့်ဖြစ်စဉ်များ ကြားသိနေရသည်ဟု ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အခြေစိုက် ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်ကွန်ရက်အဖွဲ့ဝင် မသီသီမာကပြောသည်။
“သိပ်မကြာသေးခင်ကပဲ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝန်းရံသူတွေက လူငယ်တစ်ယောက်ကို ထိုးကြိတ်ကြပြီး ခေါင်းမှာ ဒဏ်ရာတွေရသွားတယ်။ အဲဒီလူငယ်က အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီထောက်ခံတဲ့သူဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီလူငယ်က သူတို့ကို တရားပြန်စွဲထားတယ်”ဟု မသီသီမာက ပြောသည်။
သို့ရာတွင် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ တာဝန်ရှိသူများကမူ ၎င်းတို့၏ ပါတီဝင်များနှင့် ပါတီကို ဝန်းရံသူများသည် အကြမ်းဖက်သည့် ဖြစ်စဉ်များတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိဟု ဆိုသည်။ ထို့ပြင် ၎င်းတို့သည် ပါတီဝင်များနှင့် ဝန်းရံသူများကို အမြင်မတူကွဲပြားမှုများအား လက်ခံရန် ညွှန်ကြားထားသည်ဟုလည်း ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ တာဝန်ရှိသူများက ဖရွန်းတီးယားမြန်မာကို ပြောသည်။
သို့သော် ယင်းသတင်းစကားများကို မလိုက်နာသောပါတီဝင်အချို့လည်း ရှိကြောင်း ပျော်ဘွယ်တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်မဲဆန္ဒနယ်(၂)တွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဦးမြင်စိုးကဆိုသည်။ ၎င်းသည် အဆိုပါမဲဆန္ဒနယ်၏ လက်ရှိ လွှတ်တော်အမတ်လည်း ဖြစ်သည်။
“ကျွန်တော်တို့လည်း အနှောင့်အယှက်တွေ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတာပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ဆို မိန့်ခွန်းပြောနေတုန်းမှာ သူတို့ (အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝန်းရံသူများ)တွေက ခွင့်ပြုချက်မတောင်းဘဲ ဓာတ်ပုံရိုက်တာ၊ ဗွီဒီယိုရိုက်တာတွေလည်း ကြုံတွေ့ခဲ့ရတယ်။ နောက်ပြီး ကျွန်တော်က မဲဆန္ဒရှင်တွေကို စကားပြောနေတဲ့အခါမှာ သူတို့ဘက်က လော်စပီကာအကျယ်ကြီးဖွင့်တာတွေလည်း ကြုံခဲ့ရတယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။
ဦးမြင့်စိုးက ယင်းသို့ဆိုသည့်တိုင် အများပြည်သူနှင့်သက်ဆိုင်သည့် နေရာများတွင် ဓာတ်ပုံနှင့် ဗွီဒီယိုရိုက်ကူးခြင်းသည် ကန့်သတ်အနည်းငယ်ကလွဲ၍ လုံးဝ တရားမဝင်သည်တော့မဟုတ်ပေ။
၂၀၁၅တွင် ဦးမြင့်စိုးကို ရှုံးနှိမ့်ခဲ့သည့် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင် ဦးအေးချိုကမူ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်နှင့် ဝန်းရံသူများသည် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင်နှင့် ဝန်ရံသူများကို အမြဲလိုလို နှောင့်ယှက်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းတို့အနေဖြင့် သက်သေနှင့် မှတ်တမ်းများကို စုဆောင်းလျက်ရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲအလွန်တွင် တရားမဲပြုကျင့်မှုအဖြစ် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သို့ တိုင်တန်းသွားမည်ဟု ဦးအေးချိုကဆိုသည်။
ဦးမြင့်စိုးကမူ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကသာ တိုင်တန်းရန် ရှိသည်မဟုတ်။ ၎င်းတို့တွင်လည်း ကော်မရှင်ထံ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကို တိုင်တန်းရန် ခိုင်လုံသော အကြောင်းအရင်းများရှိသည်ဟု ဆိုသည်။
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက အခြားဒေသများတွင် ယင်းပါတီနှစ်ခု၏ ဝန်းရံထောက်ခံသူများ အကြားက ပြိုင်ဆိုင်မှုသည် လူကိုထိခိုက်စေသည့် အမှုအခင်းအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာ၂၀ရက်က ပျော်ဘွယ်နှင့် ထိစပ်နေသည့် မိတ္ထီလာမြို့နယ်အတွင်း ညောင်ကိုင်းကျေးရွာတွင် ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်ရာမှ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီထောက်ခံသူတစ်ဦး၏ နေအိမ်ကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝင်နှင့် ဝန်းရံသူများက ကျောက်ခဲများဖြင့် ပစ်ပေါက်ခဲ့ကြသည်။
ဖြစ်စဉ်တွင် ပါဝင်သည့် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝန်းရံသူခြောက်ဦး ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးခံခဲ့ရသည်။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ ထောက်ခံသူများကမူ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝန်းရံသူများက ၎င်းတို့၏ မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုကို လာရောက်နှောင့်ယှက်ရာမှ ယခုကဲ့သို့ ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
ပါတီနှစ်ခုအကြားက ပြင်းထန်သော ယှဉ်ပြိုင်မှုများနှင့် နှစ်ဘက် ပါတီထောက်ခံသူနှင့် ဝန်းရံသူများအကြား တင်းမာမှုများက မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း၌သာ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်မဟုတ်။ အောက်တိုဘာ၃ရက်တွင်လည်း မြိုင်မြို့နယ်၊ ကနီကျေးရွာတွင်လည်း အလားတူရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့နေထိုင်ရာ ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်းတွင်မူ ယင်းသို့အမှုအခင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေမရှိကြောင်း ဦးမြင့်စိုးသာမက ဦးအေးချိုကပါ ဆိုသည်။
ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဝန်းရံသူများထံက ရန်စသည့်အပြုအမူမျိုး ကြုံတွေ့ရသည့်တိုင် “စိတ်လက်မာန်ပါ မတုံ့ပြန်ကြရန် ပါတီထောက်ခံသူများကို ညွှန်ကြားထားကြောင်း” ဦးအေးချိုကပြောသည်။ ထို့ပြင် ၎င်တို့အနိုင်ရမည်မှာ သေချာသောကြောင့် ပါတီဝန်းရံသူများသည် စိတ်ရှည်သည်းခံမည်မှာ သေချာကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။
ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်း ကျေးရွာ၁၅၀ခန့်သို့ မဲဆွယ်စည်းရုံးရန် သွားရောက်ခဲ့ရာ ကျေးရွာသုံး၊ လေးခုတွင်သာ နှောင့်ယှက်မှု ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း ဦးမြင့်စိုးကဆိုသည်။
အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကမူ ပျော်ဘွယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာအားလုံး (၃၁၇ရွာ)သို့ သွားရောက်မဲဆွယ်ခဲ့ပြီးပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီအထိ ဆက်လက်မဲဆွယ်သွားမည်ဟုဆိုသည်။
အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီတာဝန်ရှိသူများက ပျော်ဘွယ်၏ မဲဆန္ဒနယ်များကို ၎င်းတို့အနိုင်ရမည်ဟု ယုံကြည်သည့်နည်းတူ ပြည်ခိုင်ဖြိုး၏ လက်ရှိလွှတ်တော်အမတ်များကလည်း သက်တမ်းငါးနှစ်အတွင်း ၎င်းတို့၏ စွမ်းဆောင်မှုများအတွက် ပြည်သူလူထုထံက ကျေးဇူးတုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဆန္ဒမဲများကို ရရှိလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်နေကြသည်။
တပ်မတော်တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဆင့်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူ ပျော်ဘွယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးသောင်းအေးကမူ လွှတ်တော်အတွင်း မဲဆန္ဒရှင်များအရေးနှင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများအတွက် အဆိုများစွာတင်သွင်းခဲ့သဖြင့် နိုဝင်ဘာ၈ရက်တွင်လည်း ထပ်မံအနိုင်ရဦးမည်ဟု မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုအပြည့်ရှိနေသည်။
“ကျွန်တော်ကတတ်နိုင်သလောက် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် လွှတ်တော်အတွင်းမှာ မေးခွန်းတွေမေးတယ်။ အဆိုတွေတင်ခဲ့တယ်”ဟု ၎င်းကပြောသည်။
တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးမြင့်စိုးကလည်း အလားတူဆိုသည်။ သို့သော် ၎င်းတင်ပြသည့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီအဖွဲ့ဝင် များပါသည့် တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့က လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်သည့် ၎င်းတို့နှင့် ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရမည့်အစား မြို့နယ်အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီရုံးများကတစ်ဆင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။
အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီဝင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကလည်း လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၎င်းတို့သည် ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီထံမှ ပျော်ဘွယ်ရှိ မဲဆန္ဒနယ်များကို သိမ်းပိုက်ရယူမည်ဟု ယုံကြည်ချက် မြင့်မားလျက်ရှိသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မသီသီမာကမူ အင်န်အယ်လ်ဒီပါတီက အုပ်ချုပ်သည့် ငါးနှစ်သာကာလအတွင်း ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်း အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုနှင့် လျှပ်စစ်မီးကဲ့သို့သော ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလက္ခဏာများ ပိုမိုမြင်တွေ့လာရသည်ဟု ဆိုသည်။
ကျေးလက်နေပြည်သူများသည် ယခင်ရွေးကောက်ပွဲကနှင့်မတူ ဘာသာရေးနှင့်လူမျိုးရေးအခြေပြု မဲဆွယ်မှုများကို ယခုတစ်ကြိမ်တွင်မူ သတိကြီးစွာထား၍ မဲပေးကြလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း မသီသီမာကဆိုသည်။
“အရင်ကတော့ (ပျော်ဘွယ်မြို့နယ်အတွင်းက) ရွာတွေအားလုံးနီးပါး ဗုဒ္ဓဘာသာအမည်ခံ အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားမှုတွေရဲ့ ဝါဒမှိုင်းတိုက်တာ မိခဲ့တယ်။ ဒီတစ်ကြိမ်တော့ မဲဆန္ဒရှင်တွေက ဘယ်ဟာက အမှား၊ ဘယ်ဟာက အမှန်ဆိုတာ သိသွားကြပါပြီ။ အမျိုးသားရေးမှိုင်းမိခံရတာက လုံးဝကြီး ပျောက်ကွယ်သွားသေးတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ အခြေအနေတွေက အများကြီးတိုးတက်လာပါပြီ”ဟု ၎င်းကပြောသည်။
