ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း ရှေ့တက်လှမ်းစေသည့် တက်သစ်စဒါရိုက်တာများ

တက်သစ်စ လူငယ်ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာ အုပ်စုတစ်စုသည် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ပြောင်းလဲမှုမရှိသလောက် လက်ပန်းကျနေသော ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်မှုပုံစံကြီးကို စိန်ခေါ်လျက် ကိုယ်ပိုင်ဖန်တီးမှုများဖြင့် ပရိသတ်ကို ဖျော်ဖြေပေးလျက်ရှိသည်။

ကျော်လင်းထွန်း ရေးသားသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇူလိုင်လက “ည” ဆိုသော လျှို့ဝှက်သဲဖို စိတ္တဇရုပ်ရှင်ကားကို ရုံမတင်မီ ရက်သတ္တပတ် များစွာကတည်းကပင် ရုပ်ရှင်ဝါသနာအိုးတို့ စိတ်လှုပ်ရှားခဲ့ရသည်။ သို့ရာတွင်၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းက “ည” ရုပ်ရှင်ကားကို စတင်ရိုက်ကူးခဲ့သူ အသက် ၃၁ နှစ်ရှိ ဒါရိုက်တာ ထူးဇော်ပိုင်ဦးအဖို့ စိတ်အားထက်သန်စွာ စောင့်စားခဲ့ရသော အဖြစ်အပျက်တစ်ခုသည် တကယ့်ဘဝ၏ ခြောက်အိပ်မက်သဖွယ် ဖြစ်ခဲ့ရသည်။

ဇာတ်ကားရုံတင်ချိန်သည် အန္တရာယ်ကြီးမားလှသော ကူးစက်မြန် ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင် တုပ်ကွေးရောဂါ H1N1 ဖြစ်ပွားချိန်နှင့်တိုက်ဆိုင်နေသည်။ အန္တရာယ်ကြီးမားသော ဗိုင်းရပ်ပိုးကူးစက်မည်ကို စိုးရိမ်မှုက ထူးပိုင်ဇော်ဦး၏ သားချင်းများအပါအဝင် စိတ်အားထက်သန်နေသော ပရိသတ်ကြီးကို ရုပ်ရှင်မကြည့်ဖြစ်အောင် ဟန့်တားထားခဲ့သည်။

သို့သော် H1N1 အတွက် ထိတ်လန့်မှုများ လျော့ပါးလာသည်နှင့်တပြိုင်နက် ပရိသတ်ကြီးသည် “ည” ဇာတ်ကားကြည့်ရန် စုပြုံရောက်ရှိလာကြသည်။ အမြတ်အစွန်ုများ ရရှိလာရုံမျှမက ဧပြီနှောင်းပိုင်းနှင့် မေလဆန်းပိုင်းတွင် စင်ကာပူနိုင်ငံ၌ အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပြသခဲ့ရသည်။ မြန်မာရုပ်ရှင်များအနက် ရှားရှားပါးပါး အောင်မြင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဝင်ငွေကိုကောင်းသည့် “ည” ဇာတ်ကား၏အောင်မြင်မှုနှင့် နောက်ပိုင်းဆက်တိုက်ထွက်လာသော အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ် ဒါရိုက်တာဉာဏ်ထင် ရိုက်ကူးသော “မျက်နှာပြင်များ” အက်ရှင်ဒရမ်မာဇာတ်ကားနှင့် ခရစ်စတီးနားခီ ရိုက်ကူးသော “မုဒြာရဲ့ခေါ်သံ” ဇာတ်ကားတို့ အောင်မြင်ရခြင်းမှာ လက်ပန်းကျနေပြီဖြစ်သော ဖော်မြူလာဟောင်းများကို စွန့်ပစ်ကာ အသစ်ကိုအစားထိုးရန် အာသာပြင်းပြနေသော ပရိသတ်များကြောင့် ဖြစ်သည်။

တီထွင်ဆန်းသစ်မှုရှိသော ဇာတ်ကားများကို တန်ဖိုးထားသောအားဖြင့် ပရိသတ်က ပြသလိုက်သော ချီးကျူးသံများက ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း အကျယ်လောင်ဆုံးအဖြစ် ရုပ်ရှင်ရုံများအတွင်းမှ ပေါ်ထွက်လာကြောင်း ဝေဖန်သူတို့က ပြောသည်။

fan_meeting_mudras_calling_klt.jpg

မုဒြာခေါ်သံမှ သရုပ်ဆောင်များအား ရန်ကုန်၌ ပရိသတ်များ တွေ့ခွင့်ရခဲ့သည်။ ဓာတ်ပုံ – ကျော်လင်းထွန်း

ယင်းတီထွင်ဆန်းသစ်သော ရုပ်ရှင်ကားများ၏ အောင်မြင်မှုက စိတ်ကူးဉာဏ်နည်းပါးပြီး အနုပညာထက် ငွေရှာရန် ပိုစိတ်ဝင်စားကြောင်း သိသိသာသာ တွေ့မြင်လာရသည့် အသားကျပြီး ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းကို စိန်ခေါ်လာခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက လူငယ်ရုပ်ရှင်ဝါသနာအိုး အုပ်စုတစ်စုက ‘ပေါကားများရပ်’ ဟူသော လှုပ်ရှားမှုတစ်ခု ပြုလုပ်ကာ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းတွင် အသားကျနေသော ဒါရိုက်တာများ၊ ထင်ရှားသည့် သရုပ်ဆောင်များ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ဗီဒီယိုများကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ကြသည်။

“ ‘ည’ လိုကားကောင်းတွေ ထွက်လာတဲ့အခါကျတော့ ကားကောင်းတွေ မထုတ်လုပ်နိုင်ဘူးလို့ နာမည်ကြီး ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူတွေနဲ့ သရုပ်ဆောင်တွေပေးတဲ့ ဆင်ခြေတွေက အခြေအမြစ်မရှိဘူးဆိုတာ ပြသလာတယ်” ဟု ပေါကားရပ်အဖွဲ့၏ အကြီးတန်းအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက Frontier ကိုပြောသည်။

(အွန်လိုင်းအသရေဖျက်မှုဖြင့် တရားစွဲခံရမည်ကို စိုးရိမ်မှုကြောင့် လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်၏ အမည်ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မပြုခဲ့ပါ။)

ဈေးကွက်ကိုလွှမ်းမိုးနေသော ရုပ်ရှင်ကားများမှာ အများအားဖြင့် ခေါက်ရိုးကျေနေသော ပုံစံများကိုအခြေပြုပြီး အကျိုးမပြုသော အပေါစားပြက်လုံးများ ဖန်တီးနေကြကြောင်း ကဗျာဆရာ၊ ရှေ့နေ၊ အချိန်ပိုင်း တက္ကသိုလ်ကထိကနှင့် နိုင်ငံရေးလူမှုဗေဒ မဟာဘွဲ့တက်နေသူများဖြစ်ကြသည့့်် ပေါကားလှုပ်ရှားမှုကို စတင်ထူထောင်သူလေးဦးက ပြောသည်။

ယင်းရုပ်ရှင်ကားများတွင် မသန်စွမ်းသူများအား ပြက်ရယ်ပြုသောဇာတ်ဝင်ခန်းများ၊ သို့မဟုတ် ကျားမလိင်ကွဲပြားမှု၊ လူမျိုးနှင့် ဘာသာကွဲပြားမှုကို အကြောင်းပြု၍ ဟာသလုပ်သည့် ဇာတ်ဝင်ခန်းများမှာ မထူးဆန်းတော့သလိုဖြစ်နေသည်။

“ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေကို ရယ်စရာလုပ်တာတော့ ရှုတ်ချရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးဖြစ်နေလို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ရှက်စရာလည်းကောင်းပါတယ်။ အပေါစားဇာတ်ကားတွေရဲ့ ဇာတ်ညွှန်းဆရာတွေက လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် အသားမည်းတဲ့သူတွေကို နှိမ့်ချတဲ့ဇာတ်ညွှန်းတွေကိုပဲ ရေးနေကြပါတယ်” ဟု ပေါကားဆန့်ကျင်ရေး အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။

ယခုအခြေအနေမျိုး ဖြစ်ရသည်မှာ တစိတ်တပိုင်းအားဖြင့် တီထွင်ဆန်းသစ်သည့် အတွေးအခေါ် ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အားမပေးသည့် ပညာရေးစနစ်ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ပေါကားကန့်ကွက်သူတို့က အပြစ်ဖို့သည်။ ထင်ရှားသည့် သရုပ်ဆောင်များသည် သြဇာကြီးသူများဖြစ်ရာ သူတို့က အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေသော၊ သို့မဟုတ် အပျက်သဘောရှိသော သတင်းအချက်အလက်များ ပေးလိုက်ပါက ယင်းကို ပရိသတ်က အလွယ်တကူ လက်ခံသွားနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

ဒါရိုက်တာ၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ချက်

ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာဖြစ်လိုသော သူ့အိပ်မက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အာကာသည် စင်ကာပူ၌ ဝင်ငွေကောင်းသော အိုင်တီနည်းပညာရှင်အဖြစ်မှ လွန်ခဲ့သောခြောက်နှစ်ကျော်က ထွက်လာခဲ့သည်။ အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ် အာကာသည် သူတို့လိုချင်သော ရုပ်ရှင်ကားမျိုး ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်မည်မဟုတ်ဟု အမြင်ရှိကြသော ငွေထုတ်ပေးမည့် ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူ လူနည်းစုကြောင့် အစောပိုင်းနှစ်များတွင် သူ အတော်ရုန်းကန်ခဲ့ရသည်။

night_3.jpg

ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာဖြစ်လို၍ ဝင်ငွေကောင်းသော အိုင်တီပညာရှင်အလုပ်ကို စွန့်ခွာခဲ့သည့် ကိုအာကာ။ ဓာတ်ပုံ – အာကာထုတ်လုပ်ရေး

သူ လက်မလျှော့ခဲ့ပေ။ သူ့ကုမ္ပဏီ အာကာထုတ်လုပ်ရေးက သီချင်းဗီဒီယိုနှင့် ကြော်ငြာများ ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ လွတ်လပ်သောရုပ်ရှင်ပွဲတော်များတွင် ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးလက်အောက် ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာပြီးနောက်ပိုင်း ပေါ်ထွန်းလာခဲ့သည့် ဝသန်ရုပ်ရှင်ပွဲတော်နှင့် လွတ်လပ်ခြင်းအနုပညာ ရုပ်ရှင်နှင့် ဂီတပွဲတော်တို့၌ ၂၀၁၁ နှင့် ၂၀၁၂ စသည့်နှစ်များတွင် အသီးသီးပါဝင်ခဲ့သည်။

အာကာ၏ဖန်တီးမှုများက ထွန်းသစ်စ လူငယ်ဒါရိုက်တာများ၏ ရုပ်ရှင်ကားများအတွက် အရင်းအနှီးထုတ်ပေးရန် စိတ်ဝင်စားကြသည့် ထုတ်လုပ်သူများအား ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ဒါရိုက်တာအဖြစ် သူ ပထမဆုံးရိုက်ကူးသော ‘ဒုဋ္ဌဝတီကိုလွန်၍’ The Mystery of Myanmar: Beyond the Dote-Tha-Waddy  ဆိုသည့် ရုပ်ရှင်ကားမှာ ရုပ်ရှင်ပရိသတ်၏ ချီးကျူးခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။

“ရုပ်ရှင်ကားသစ်အတွက် အကြီးမားဆုံးစိန်ခေါ်မှုက ရုံတင်ရက်ရဖို့ ခက်ခက်ခဲခဲ တိုးဝှေ့ရုန်းကန်ခဲ့ရတာပါပဲ” ဟု အာကာက ပြောသည်။

ရုပ်ရှင်ကားများကို ရုံတင်ရန်မဆုံးဖြတ်မီ ရုံပိုင်ရှင်တို့က ဇာတ်ကားများကို သီးသန့်ကြည့်တတ်ကြသည်။ ထိုသို့သီးသန့်ပြသနိုင်ရန် အာကာရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးက လအနည်းငယ်ကြာအောင် စောင့်ခဲ့ရသည်။ ‘ဒုဋ္ဌဝတီကိုလွန်၍’ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကို မေ ၄ ရက်တွင် ရန်ကုန်၌ရုံတင်ခဲ့သည်။ အာကာမျှော်မှန်းထားသည်ထက် လပေါင်းများစွာ နောက်ကျပြီးမှ ပြသခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။

ပြဿနာတစ်ခုမှာ ရုပ်ရှင်ရုံမရှိခြင်းဖြစ်သည်။ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ ဥပေက္ခာပြုထားသဖြင့် ရုပ်ရှင်ရုံအများစုမှာ ပိတ်ထား၊ သို့မဟုတ် ရောင်းချထားပြီးဖြစ်သည်။ လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေသော ရုပ်ရှင်ရုံမှာ ၁၀၂ ရုံသာ ကျန်တော့သည်။ ချင်းနှင့် ကယားပြည်နယ်များတွင် ရုပ်ရှင်ရုံမရှိတော့ချေ။ ရခိုင်ပြည်နယ်မြို့တော် စစ်တွေရှိ တစ်ခုတည်းသော ရုပ်ရှင်ရုံမှာလည်း ပိတ်နေပြီဖြစ်သည်။ 

လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေသော ရုပ်ရှင်ရုံများအနက် လေးပုံသုံးပုံကို မင်္ဂလာရုပ်ရှင်ရုံလုပ်ငန်းစုက ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး ကုမ္ပဏီနှင့် ပုဂ္ဂလိကပွဲ ပြသနိုင်ရေးအတွက် စီစဉ်ရာတွင် အလုအယက် ယှဉ်ပြိုင်နေရသည့်သဘောရှိသည်။

မင်္ဂလာရုပ်ရှင်ရုံများတွင် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသရန် အခွင့်အလမ်းရရှိရေးသည် ခွက်ခွက်လန်ဆုံးရံှုးမှုနှင့် မြိုးမြိုးမြက်မြက် အမြတ်အစွန်းထွက်မည့် အခြေအနေနှစ်ခုကို ခွဲခြားထားသည့်သဘောမျိုး ဖြစ်နေသည်။

night_4.jpg

ပြီးခဲ့သည့် မေလ ၄ ရက်ကရုံတင်သော ‘ဒုဋ္ဌဝတီကိုလွန်၍’ ။ ဓာတ်ပုံ – အာကာထုတ်လုပ်ရေး

“အခုက ကျွန်တော်တို့အားလုံး ကိုယ့်ဇာတ်ကားကို မင်္ဂလာရုံမှာ ပြသနိုင်ဖို့ ပထမဆုံးယှဉ်ပြိုင်ရပါလိမ့်မယ်။ ပါဝင်ပတ်သက်နေသူတွေအားလုံးက ဒီကိစ္စကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြမယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ တက်သုတ်ရိုက်လုပ်စရာ မလိုတော့ဘူး။ ဇာတ်ကားထွက်ဖို့ကိုပဲ ဇောက်ချလုပ်နိုင်တော့မယ်” ဟု အာကာက ပြောသည်။

ပါဝင်ပတ်သက်သူများဟုဆိုရာတွင် ရုပ်ရှင်ရုံနည်းပါးမှုကို ဖြေရှင်းပေးမည်ဟု ကတိပြုထားသော မြန်မာနိုင်ငံ ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးလည်း ပါဝင်သည်။ ထိုင်းနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတို့တွင် တစ်နိုင်ငံလျှင် အနည်းဆုံးရုပ်ရှင်ရုံ  ၁,၀၀၀ ရှိသည်။

“ဒီပြဿနာကိုရှင်းဖို့ ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ တချို့ရုပ်ရှင်ရုံတွေကို ဆောက်နေပါပြီ။ လအနည်းငယ်အတွင်း တနိုင်ငံလုံးမှာ ရုပ်ရှင်ရုံ ၁၅၀ လောက် ရှိလာမှာပါ” ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံး ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်မင်းက Frontier ကို ပြောသည်။

ဒါရိုက်တာသစ်များရိုက်ကူးသော ရုပ်ရှင်ကားများကို ဝေဖန်သုံးသပ်ပေးရန် ပြောသည့်အခါ ယင်းမေးခွန်းမျိုးကို လက်မှတ်ရုံ box office များမှ ကိန်းဂဏန်းများက အကောင်းဆုံး ဖြေကြားပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

“သူတို့ဖန်တီးမှုတွေက ကောင်းတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်ရဲ့ အကြိုက်က ကွဲပြားလွန်းတယ်။ တချို့က အချိုကြိုက်တယ်။ တချို့က အငန်ကြိုက်တယ်။ တချို့က အစပ်ကြိုက်တယ်။ ရုပ်ရှင်ရုံတွေက ပရိသတ်အကြိုက် လိုက်နေရတာပါ ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ရုပ်ရှင်ရုံများ ပိုမိုတည်ဆောက်နိုင်အောင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအတွက် ရန်ပုံငွေထူထောင်ရာတွင် အစိုးရက အထောက်အပံံ့ပေးရန် အာကာက အကြံပြုသည်။

သို့ရာတွင် ရုပ်ရှင်ရုံအရေအတွက် တိုးချဲ့လိုက်ခြင်းအားဖြင့် ယခုအချိန်ထိ လွှမ်းမိုနေဆဲဖြစ်သော အရည်အသွေးနိမ့် ဇာတ်ကားထုတ်လုပ်သူများအတွက် အခွင့်အလမ်းများ ပိုဖန်တီးပေးသလိုဖြစ်သွားမည်ကို တက်သစ်စ လူငယ်ဒါရိုက်တာများက စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။

နာမည်ကြီးဒါရိုက်တာ မင်းထင်ကိုကိုကြီးကလည်း အလားတူ စိုးရိမ်မှုမျိုးရှိသည်။ သူသည် သွေးသစ်လူငယ်များတွင် ပါဝင်သူမဟုတ်စေကာမူ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်ရောက်ချိန်မှစ၍ ကိုယ်ပိုင်ဟန်ဖြင့် အရည်အသွေးမြင့် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများ ထုတ်လုပ်ရန်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပြီး ရုပ်ရှင်ဖန်တီးသူ မျိုးဆက်သစ်များကို လေ့ကျင့်ပေးလျက်ရှိသည်။

night_5.jpg

သမ္မတရုပ်ရှင်ရုံမှ ရုပ်ရှင်ပိုစတာ။ ဓာတ်ပုံ – စတိဗ် တစ်ခ်နာ

“ရုပ်ရှင်ရုံတွေ အလုံအလောက်ရလာရင် ဘာလုပ်မလဲလို့ ရုပ်ရှင်လောကသားတွေကို ကျွန်တော် မေးချင်ပါတယ်။ သွေးသစ်ဒါရိုက်တာ အနည်းငယ်ကလေးကလွဲလို့ ကျန်ဒါရိုက်တာတွေအားလုံးက ဆူလွယ်နပ်လွယ်ကားတွေကိုပဲ ဆက်ရိုက်နေကြဦးမှာပါ” ဟု မင်းထင်ကိုကိုကြီးက Frontier ကို ပြောသည်။

ယင်းအခြေအနေကို ကာကွယ်နိုင်ရေးအတွက် အရည်အသွေး ထိန်းသိမ်းရေးစနစ်ကို စတင်အသုံးပြုရန် အာကာက အကြံပြုသည်။

“မြန်မာနိုင်ငံ ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးလို ကြီးကြပ်ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့တွေက အရည်အသွေး ထိန်းသိမ်းရေးစံနှုန်းတွေ ချမှတ်ပြီး ရုပ်ရှင်ကားတွေကို အမျိုးအစားသတ်မှတ်သွားသင့်ပါတယ်။ မဟုတ်ရင် အပေါစားရုပ်ရှင်ကားတွေက ဈေးကွက်ကိုဆက်ပြီး လွှမ်းမိုးနေဦးမှာပါ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

‘အပေါစား’ ကားဆိုတာ ဘာလဲ

“အပေါစားကား”၏ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်နှင့်ပတ်သက်၍ ဆန်းသစ်တီထွင်သူ ဒါရိုက်တာများ၊ ဝေဖန်ရေးသမားများနှင့် ပရိသတ်များအတွင်း တညီတညွတ်တည်းသော သဘောတူညီမှုရှိထားသည်။

ထိုကားများသည် ဇာတ်အိမ်ဇာတ်ကွက် အားနည်းသည်။ ဇာတ်ဝင်ခန်းများကို ချဲ့ကားပြသည်။ ယုတ္တိမရှိ အပ်ကြောင်းထပ်နေသော ဒိုင်ယာလော့များကို အဖန်တလဲလဲသုံးသည်။ အနည်းငယ်မျှသာ ပြင်ဆင်ရိုက်ကူးကာ ပရိသတ်အကြိုက်ကို အမြင့်ဆုံးဆွဲယူနိုင်ရန် နာမည်ကြီးသရုပ်ဆောင်များအပေါ် အားပြုထားသည်။

သူတပါးမူပိုင်ခွင့်ကို ခိုးယူမှုကလည်း ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်နေသည်။ ရုပ်ရှင်ကားအများစုမှာ နိုင်ငံခြားရုပ်ရှင်များ၊ သို့မဟုတ် ၁၉၆၂ ခုနှစ် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စတင်အသုံးပြုခဲ့သည့် တင်းကျပ်သော ဆင်ဆာအဖွဲ့မတိုင်မီ မြန်မာ့ရုပ်ရှင် ဂုဏ်သတင်းကြီးခဲ့ချိန်က ရိုက်ကူးခဲ့သောကားများကို အခြေခံထားကြသည်။

ဘောလိဝုဒ် သရဲကား ကန်ချနာ Kanchana ၏ကော်ပီဖြစ်သော တာတေကြီး ရုပ်ရှင်ကားသည် မတ်လအတွင်းက ရန်ကုန်မြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော ယခုနှစ် မြန်မာ့ရုပ်ရှင် အကယ်ဒမီထူးချွန်ဆုပေးပွဲတွင် ဆုရကားအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း၏ အဓိကနှစ်ပတ်လည်အခမ်းအနား၌ ကော်ပီကားကိုဆုပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် သိက္ခာမဲ့သည်ဟု အချို့က ဝေဖန်ကြသည်။

ယခုနှစ် အကယ်ဒမီပေးပွဲကို တက်သစ်စဒါရိုက်တာများက စိတ်ပျက်ကြသည်။ ထိုသူများထဲတွင် ‘ည’ ဇာတ်ကားအတွက် နည်းပညာဆု ရရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ထားပြီး လက်ဗလာနှင့် အိမ်ပြန်ခဲ့ရသော ထူးပိုင်ဇော်ဦးလည်း ပါဝင်သည်။

သို့ရာတွင် ပေါကားလှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်သူများက သရုပ်ဆောင်များနှင့် ဒါရိုက်တာအများအပြားကို ဒေါသဖြစ်ခဲ့ပြီး ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းကို လှုပ်ခတ်သွားအောင် တက်သစ်စ ရုပ်ရှင်ရိုက်ကူးထုတ်လုပ်သူများက ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း အကြံပြုကြသည်။

သူတို့နာမည်ကြီးလာစေဖို့ ယင်းလှုပ်ရှားမှုကို တချို့က အသုံးပြုဟန်ရှိကြောင်း အသက် ၇၂ နှစ်အရွယ်ရှိ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံး နာယက ဦးစိုးမိုးက ပြောသည်။

“ဇာတ်ကားကောင်းကို တကယ်တမ်း ထုတ်လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင် အချိန်အကြာကြီး တည်တံ့နိုင်မှာပါ။ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းဆိုတာက တစ်နှစ်တည်းကိစ္စ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်က ဒီလောကမှာ နှစ် ၅၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီး အကယ်ဒမီဆုတွေ ရခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော့်ရုပ်ရှင်ကားတွေကို တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း ပြခဲ့ပါပြီ။ ကျွန်တော့်အတွေ့အကြုံအရဆိုရင် မျက်နှာသစ်တွေ မကြာခဏပေါ်လာတတ်ပြီး နောက်တော့လည်း ပျောက်ကွယ်သွားကြပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

“ဒါကြောင့် သူတို့ (new wave directors) တွေ ဆယ်စုနှစ်ဘယ်လောက်ကြာအောင် တည်တံံ့မလဲ။ သူတို့ဆုတွေ ဘယ်လောက်ရမလဲ။ ဒီအချက်တွေက သူတို့ကို ဆုံးဖြတ်ရမယ့် အတိုင်းအတာတွေပါ။ ကျွန်တော့်သဘောပြောရရင် လောလောဆယ်မှာတော့ သူတို့ကို ဆုံးဖြတ်ဖို့စောပါသေးတယ်။ အချိန်က စကားပြောသွားမှာပါ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု

အကယ်ဒမီဆုများသည် စတင်ပေးခဲ့သည့် ၁၉၅၂ ခုကစပြီး မည်သည့်အချိန်ကမျှ လမ်းမှန်ကမ်းမှန်မရှိခဲ့ကြောင်း ဝါရင့်ဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းဖေက ပြောသည်။

“အဓိကပြဿနာကတော့ အနုပညာရှင်တွေကို ချီးမြှင့်တဲ့နေရာမှာ အစိုးရက ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အခြားပြဿနာတစ်ခုမှာ ရွေးချယ်ရေးဘုတ်အဖွဲ့တွင် အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်သော ရုပ်ရှင်လောကမှ ပညာရှင်များထက် အစိုးရဝန်ထမ်းများကို အစိုးရက ပါဝင်ခွင့်ပြုခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဦးဝင်းဖေက ပြောသည်။

ယခင်ဆယ်စုနှစ်များနှင့် နှုှိုင်းယှဉ်ပါက အခြေအနေ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

“ဒါပေမဲ့ တခြားဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေရဲ့ ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်းနဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် သီးခြားအကယ်ဒမီဆုတွေ အပြီးသတ် ရွေးချယ်ဖို့အတွက် ဘုတ်အဖွဲ့ဝင် ရာပေါင်းများစွာ လိုပါတယ်။ ပြီးတော့ ဆုရမယ့် အမည်စာရင်းဝင်တွေ ရွေးချယ်ရာမှာ ပရိသတ်ကို ပြောရေးဆိုခွင့် အများကြီးပေးရပါမယ်” ဟု ဦးဝင်းဖေက ပြောသည်။

night_6.jpg

ဒါရိုက်တာ ဝင်းဖေ။ ဓာတ်ပုံ – စတိဗ် တစ်ခ်နာ

ဘုတ်အဖွဲ့က ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရန်လိုကြောင်းနှင့် အကယ်၍ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုမရှိပါက ဆုများကို ပေးအပ်မည့် အခြားလုပ်ငန်းအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ပေါ်လာမည့်အန္တရာယ်ရှိကြောင်း အာကာက ပြောသည်။

ဆုရသူကို ဆုံးဖြတ်ပေးရန် ဘုတ်အဖွဲ့တွင် အခွင့်အာဏာရှိသည်ဟူသောအချက်ကို သူလက်ခံကြောင်း၊ သို့ရာတွင် အငြင်းပွားမှုကို ရှောင်ရှားနိုင်ရန် အဖွဲ့တွင် တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိပြီး ရွေးချယ်မှုများကို ရှင်းပြရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ယခုနှစ် ဆုပေးပွဲညက နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဦးဖေမြင့် လိုက်ပါလျက် ဆုပေးပွဲသို့ ပထမအကြိမ်အဖြစ် တက်ရောက်ခဲ့သည်။

အခမ်းအနား၌ အမှာစကားပြောကြားရာတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ရုပ်ရှင်လုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အစိုးရက ထောက်ပံ့မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုအဆင့်အတန်းကိုလည်း သူကလေးဘဝက အဆင့်အတန်းမျိုးကို ရောက်ရှိအောင် မြှင်တင့်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ မြန်မာ့ရုပ်ရှင် မြှင့်တင်ရေးဦးစီးဌာနသည် ရုပ်ရှင်နှင့် ဗီဒီယိုလုပ်ငန်း၏ အဓိကကြီးကြပ်ရေးဌာနဖြစ်ပြီး ဌာန၏တာဝန်မှာ ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ခြင်းလုပ်ငန်းမှ ဒီဗီဒီထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများအထိ ပါဝင်သည်။

ရွှေရောင်နေ့ရက်များဆီ ပြန်ရောက်နိုင်ဦးမလား

ဆုံးရှုံးခဲ့ရသော အချိန်များကို ပြန်လည်ရယူရန် တက်သစ်စ ဒါရိုက်တာများကို ဝါရင့်ဒါရိုက်တာ ဦးဝင်းဖေက အားပေးတိုက်တွန်းသည်။

“သူတို့ အဆက်မပြတ်ကြိုးစားနေဖို့၊ နားလည်သဘောပေါက်မှု ပိုမိုတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့နဲ့ စာပိုဖတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်က တန်းတူရည်တူတွေ သွားတဲ့နှုန်းအတိုင်း သူတို့သွားနေလို့ မရပါဘူး။ နောက်ကျကျန်ခဲ့တာ အချိန်အတော်ကြာခဲ့ပြီဖြစ်လို့် ပိုမြန်တဲ့နှုန်းနဲ့ သူတို့ လျှောက်ဖို့လိုပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

သူတို့ကားများသည် ပရိသတ်တောင်းဆိုချက်အရ ပေါ်ထွက်လာရသည်ဟူသော အဆင့်နိမ့်ကားများ ထုတ်လုပ်သူတို့၏ ပြောကြားချက်ကို ပေါကားဆန့်ကျင်ရေး အုတ်မြစ်ချခဲ့သူတို့က လက်မခံပေ။

လူအများစုမှာ ပညာချို့တဲ့သည့်အတွက် ယင်းရုပ်ရှင်ကားမျိုး ထုတ်လုပ်သူတို့၏ ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း ခံနေရသည်ကို မသိကြကြောင်း သူတို့က ပြောသည်။

“ကြည့်တဲ့သူတွေ ရှိနေသေးလို့ ဒီရုပ်ရှင်ကားတွေကို သူတို့ ဆက်ထုတ်နေတာပါလို့ ထုတ်လုပ်သူတွေက ပြောလိုက ပြောနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီစကားက သိပ်ကို ပညာသည်မဆန်တဲ့စကားပါ” ဟု သူတို့က ဆိုသည်။

မြန်မာဇာတ်ကားများကို သူ မကြည့်သည်မှာ ဆယ်နှစ်ရှိပြီ၊ “အပေါစားကားများ” ကို သူ နှလုံးနာသည်ဟု ရန်ကုန်မှ အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ် ရုပ်ရှင်ဝါသနာရှင် ကိုဇော်မင်းအောင်က ဆိုသည်။ သို့သော် ပြီးခဲ့သောဧပြီက ခရစ်စတီးနားခီ၏ “ဥပါယ်တံမျဉ်” ကားကိုကြည့်ခဲ့ချိန်တွင် ဖျော်ဖြေမှုကို စိတ်ကျေနပ်စရာကောင်းအောင် ရခဲ့သည်ဟု သူက ပြောသည်။

“အပေါစားကား ထုတ်လုပ်သူတွေက ပရိသတ်တွေရဲ့အချိန်တွေကို ဖြုန်းတီးပြီးလိမ်ညာနေတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ပေးလိုက်ရတဲ့ တစ်နာရီ၊ သို့မဟုတ် နှစ်နာရီလောက်ဆိုတာက သူတို့ကို ပေးလိုက်ရတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပိုက်ဆံထက် ပိုတန်ကြေးရှိတယ်” ဟု ကိုဇော်မင်းအောင်က ပြောသည်။

ဇမ္ဗူစိုး ဘာသာပြန်သည်။

ခေါင်းစီးဓာတ်ပုံ – အသက် ၃၁ နှစ်ရှိ ဒါရိုက်တာ ထူးပိုင်ဇော်ဦးသည် သူ၏ “ည” ဇာတ်ကားကို ယခင်နှစ်က စတင်ပြသခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စင်ကာပူ၌ အကြိမ်များစွာ ပြသခဲ့ရသည်။ ဓာတ်ပုံ – စတိဗ် တစ်ခ်နာ